Urzekająca detalami moneta kolekcjonerska "Parapetówka" - druga po monecie "Wesele" z ciekawej serii
"Rodzinne tradycje Słowian" .
Srebrna moneta bita w Mennicy
Polskiej uwiecznia
zwyczaj zwany parapetówką - piękny element kultury i
obyczajów wśród narodów słowiańskich,
związany ze świętowaniem wprowadzania się do nowego
mieszkania.
Podobnie
jak w dawnych czasach - we
współczesnej tradycji koty są nadal jednymi z
opiekunów domu, dlatego
też motyw kota na awersie monety jest dominujący.
Piękno tkwi w
szczegółach, a ta moneta ma ich wiele,
zachwycając ciekawym projektem i niebanalnym tematem.
Srebrne monety ze wspaniałej kolekcji "Rodzinne tradycje
Słowian" to:
- „Wesele”
- „Parapetówka"
- „Chrzciny”
- „Osiemnastka”
- "Macierzyństwo".
„Tradycje
Rodzinne Słowian” to seria pięknych srebrnych
monet kolekcjonerskich poświęcona głównym obrządkom kultury
słowiańskiej. Każda moneta uwiecznia zwyczaj i symbol charakterystyczny
dla ważnego okresu w życiu Słowianina.
Emitentem serii jest Narodowy
Bank Republiki Białorusi, a producentem i dystrybutorem Mennica Polska.
- Awers: u
góry godło państwowe Białorusi; w
środku wizerunek kota w stylu ludowym ( symbol szczęścia i
dostatniego życia w nowym domu), stojącego na podstawie
półkolistej kompozycji, zawierającej symbole słońca, ognia i
ogniska domowego (znaki rodziny); poniżej: rok emisji (2008); symbol i
próba kruszcu (srebra) oraz nominał: 20 РУБЛЁЎ (20 Rubli).
- Rewers: fragment
ściany z oknem jako symbol domu; nad poprzeczną belką okna - klucz,
symbol otwierania domu. Szeroko otwarte okiennice świadczą o domowej
przytulności i gościnności; na dole półkolista
inskrypcja
w języku białoruskim: НАВАСЕЛЛЕ (PARAPETÓWKA).
W
dawnych czasach ludzie bardzo poważnie myśleli o nowym domu. Kiedyś
nasi przodkowie jako pierwszych domowników wpuszczali do
nowego domu kota lub koty. Jeżeli kot był spokojny i czuł się dobrze w
nieznanym miejscu, oznaczało to, że życie w nowym domu będzie
szczęśliwe.
Jeszcze w
tym samym dniu organizowano osiedliny, które obchodzono na
nieco mniejszą skalę niż ślub. Zapraszano krewnych,
sąsiadów, przyjaciół, kapłana i budowniczych tego
domu. Wszyscy goście byli częstowani chlebem i solą, zaś sami dodatkowo
obdarowywali nowych mieszkańców prezentami.
We
współczesnej tradycji koty są jednymi z opiekunów
domu. Dlatego też na na awersie monety przedstawiony jest w stylu
ludowym kot - symbol szczęścia i dostatniego życia w nowym domu. Kot
ukazany jest na półokrągłej dekoracyjnej kompozycji (symbol
karmienia piersią), z symbolami słońca i domu - znakami rodziny.
Na rewersie
umieszczone jest słowo "parapetówka" w oryginalnej pisowni -
języku emitenta oraz fragment ściany z oknem - symbole związane z
atrybutami nowego domu. Otwarte okiennice i zasłony u góry
symbolizują komfort oraz gościnność domu. Kolorowe klucze w centrum
monety symbolizują fakt posiadania własnego domu.
Parapetówka /
Osiedliny /
Wchodziny / Nawaselle /
House-warming
- piękna tradycja
słowiańska
Po białorusku - nawaselle (novoselje), po czesku -
kolaudačka, po polsku - parapetówka, czyli przyjęcie
organizowane po wprowadzeniu się młodego małżeństwa do nowego
mieszkania, to jedno z najstarszych tradycji słowiańskich.
Przyjęcie z
okazji osiedlin to okazja do pokazania rodzinie i przyjaciołom nowego
domu, zaś dla zaproszonych gości - możliwość podarowania młodemu
małżeństwu prezentów. Przyjęcia takie stanowią piękny
element kultury i obyczajów wśród
narodów słowiańskich.
Belarus
and the World Community.
Commemorative
coin "House - warming"
Coin
"House-Warming" took 2 place in International Prize "Vicenza Palladio"
2009 during VI Edition of International Numismatic Prizes Vicenza
Numismatica in Italy. Reasons: "For the effective symbolic value with
which domestic intimacy has been conjugated with the aspect of the
traditional architecture of the house."
The coins
are round. The rim is raised on both sides of the coin. The edge of the
coins is corrugated. Minted by: The Mint of Poland PLC., Warsaw, Poland
- Obverse: at the
bottom - the relief of the State Coat of Arms of the Republic of
Belarus; in the center - the relief of cat, standing on the basis of
semicircular decorative composition, including symbols of sun, fire and
hearth, family symbol; beneath: year of issue, silver coin - alloy
standard and face-value: "20 РУБЛЁЎ" (20 ROUBLES); at the top along the
rim - inscription "РЭСПУБЛІКА БЕЛАРУСЬ" (REPUBLIC OF BELARUS).
- Reverse: fragment of wall with window
as emblem of house, above a cross-beam with there is a key as a symbol
of opening house, platband of the window performed as stylized symbols
of house-warming. Opened shutters and window curtains tell about
hospitality and cosiness; at the bottom along the rim - inscription
"НАВАСЕЛЛЕ" (HOUSE-WARMING). The coins are round. The rim is raised on
both sides of the coin. The edge of the coins is corrugated.
HOUSE – WARMING
In traditional culture of the Belarusians, Russians, and
Poles a house, as a place where a family lived its life, was of great
importance, was seen as the antithesis of the outside world, and was,
therefore, the subject of various rites, customs, and beliefs that were
based on the idea of inseparability of the future of a new house from
the future of the family which would live therein.
At the same time, these customs and rites blended in perfectly with the
man-environment relationships with each nation's moral and religious
principles behind it. A mix of customs, rites, and beliefs accompanied,
one after another, all the stages of the construction of and moving
into the new house, namely: storing up building materials and making
choices about the construction site; beginning and completing the
construction; moving in; and house-warming.
Timber was the most popular construction material for the Slavs, In
constructing a new house, people steered clear of ill-fated places',
such as crossroads, street corners, abandoned cemeteries, and murder
sites lest the family be dogged by misfortunes and ailments.
Money, grain, wool, bits of cheese, the head of a rooster or a hen - a
sort of 'sacrifice to the construction' - were placed under the corners
of the house to be built.
While completing the construction, the topmost timberwork was sprinkled
with grain and hops to guarantee the household wealth and fertility.
On the eve of moving into the new house the family let a rooster or a
cat enter it first - this was seen as a sort of fetish for averting
illnesses and likely hardships. The event was timed to coincide with
the full moon - so that the family were comfortably off - and was held
on Saturday.
By tradition, the spouses were required to step across the threshold of
their new dwelling together in order to live in harmony, love, and
mutual understanding. The hosts and guests came in carrying a fire,
icons, a table, bread and salt, a pot of porridge, and a barrel of
dough, i.e. the things that were symbolic of wealth, prosperity, and
fertility.
Attributes of Christianity, such as a Candelas taper, as well as holy
water and greenery were used to consecrate the house. The first thing
they did was to fix and decorate icons in the sacred corner, then the
tables were laid, a prayer was offered up, and a meal was eaten.
The house-warming party was held, as often as not, on the day of moving
house. Guests brought presents and dropped coins onto the floor in
order for the household to be in the money.
Women always brought some sweet, such as honey, sugar, and pastry so
that the family were happy at their new home. The most witty and cheery
of the guests kept the table entertained; those present at the feast
wished the household well; songs were followed by dances and dances by
table talk. The hosts strived to wine and dine their guests so that the
family lived comfortably off thereafter.
SLAV’S FAMILY TRADITIONS SERIES
The “Slav’s Family Traditions” is a
series
of beautiful silver coins dedicated to the main
ceremonies of the Slavic culture.
Each coin shows
a custom and a symbolic characteristics of an
important period in the life of the Slavs.
To date,
three coins have been struck: “The Wedding”,
“The
Housewarming” and “The Christening.”
The next
coin willl be “18th Birthday“.
źródło:
Mennica Polska S.A. / Narodowy Bank Republiki Białoruś (Professor
A.I. Lakotka
PhD (Architecture, History), Text from the official flyer
“House-warming” of the National Bank of the
Republic of Belarus)
