20 zł, Polacy ratujący Żydów: Irena Sendlerowa, Zofia Kossak-Szczucka, siostra Matylda Getter, 2009

Srebrna moneta kolekcjonerska wyemitowana w hołdzie bohaterom - odważnym Polakom ratującym Żydów - Polakom Sprawiedliwym wśród Narodów Świata.

Kolekcja: Srebrne monety o tematyce historycznej
Seria: Polacy ratujący Żydów

Stan zachowania monety: I (menniczy)

Nominał: 20 zł
Srebro: Ag 925
Stempel: lustrzany
Średnica: 38,61 mm
Waga: 28,28 g
Wielkość emisji: 100.000 szt.
Cena emisyjna NBP: 105 zł
Data emisji monet w NBP: 2.12.2009 r.

Srebrne monety kolekcjonerskie emitowane w hołdzie bohaterom - Polakom Sprawiedliwym wśród Narodów Świata.

20 zł, Polacy ratujący Żydów: Irena Sendlerowa, Zofia Kossak-Szczucka, siostra Matylda Getter, 2009

Srebrna moneta kolekcjonerska i obiegowa NG o tematyce:
Polacy ratujący Żydów: Irena Sendlerowa,
Zofia Kossak-Szczucka, siostra Matylda Getter, 2009

Irena Sendlerowa, Zofia Kossak i Matylda Getter to wspaniałe charaktery i wybitne osoby, których życie i postawa budzą szacunek. Te wspaniałe kobiety są bowiem prawdziwymi i najpiękniejszymi przykładami odwagi i męstwa Polaków, którzy nieśli pomoc Żydom w czasach okupacji hitlerowskiej.

Te urzekające i wymowne w swych projektach monety to wyraz hołdu i uznania dla tych wybitnych osób.

Polacy ratujący Żydów
- Irena Sendlerowa, Zofia Kossak,
siostra Matylda Getter

II wojna światowa i okupacja hitlerowska unicestwiły Żydów zamieszkałych w Polsce. 3,5-milionowa społeczność została zniszczona przez okrutny terror, osadzenie w gettach i ostateczną masową eksterminację w komorach gazowych Treblinki, Auschwitz i Bełżca. Za pomoc Żydom Niemcy karali śmiercią.
Na tle tej ponurej rzeczywistości szczególny szacunek budzi humanitarna, pełna odwagi i męstwa postawa tych Polaków, którzy odważyli się ratować Żydów, narażając siebie i swoje rodziny na śmierć.

Irena Sendlerowa (1910-2008) przed II wojną światową pracowała w Wydziale Opieki Społecznej i Zdrowia Publicznego jako opiekunka społeczna. Kiedy zaczęły się prześladowania Żydów, zorganizowała sieć opiekunek społecznych, które wspólnie stworzyły tajną organizację pomocy Żydom.
Do powstałego w listopadzie 1940 roku getta opiekunki społeczne wnosiły żywność, lekarstwa i szczepionki przeciwko tyfusowi.
Na przełomie 1941 i 1942 roku Żydzi w getcie masowo umierali z głodu i z powodu chorób. Grupa opiekunek społecznych w porozumieniu z organizacjami żydowskimi w getcie postanowiła ratować dzieci żydowskie. Wyprowadzano je różnymi drogami, a potem umieszczano w polskich rodzinach lub w klasztornych sierocińcach.
Pod koniec 1942 roku powstała Rada Pomocy Żydom „Żegota”, w której Irena Sendlerowa została kierowniczką referatu dziecięcego.

Zofia Kossak (1890–1968) jest znana jako wybitna pisarka. Była współzałożycielką i ideologiem utworzonej w 1940 roku tajnej organizacji społeczno-katolickiej – Front Odrodzenia Polski (FOP).
Latem 1942 roku wraz z Wandą Filipowiczową, Witoldem Bieńkowskim, Władysławem Bartoszewskim, Janiną Wąsowiczową, Stefanem Szwedowskim i innymi działaczami społeczno-politycznymi zainicjowała utworzenie Komitetu Pomocy Żydom, później nazwanego Tymczasowym Komitetem Pomocy Żydom im. Konrada Żegoty. Wymyślony przez Zofię Kossak kryptonim „Żegota” utrwalił się w późniejszej nazwie Rady Pomocy Żydom powstałej w grudniu 1942 roku.
„Żegota” pozostała na zawsze symbolem pomocy Żydom w czasie okupacji hitlerowskiej.
W sierpniu 1942 roku w czasie wywożenia mieszkańców getta warszawskiego do obozu zagłady w Treblince, FOP wydał ulotkę pt. Protest pióra Zofii Kossak, w której pisała, że świat, patrząc na tę zbrodnię straszliwszą niż wszystko, co widziały dzieje, milczy. A kto milczy w obliczu mordu - staje się wspólnikiem mordercy. Kto nie potępia - ten przyzwala.
Twórczość i działalność Zofii Kossak miała istotny wpływ na pogłębienie w społeczeństwie polskim przekonania o konieczności niesienia pomocy ludności żydowskiej.

Siostra Matylda Getter (1870-1968) już przed II wojną światową z ogromnym poświęceniem angażowała się w działalność oświatowo - wychowawczą.
Była naczelną matką przełożoną prowincji warszawskiej Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Marii. Kiedy wybuchła wojna siostra Matylda Getter miała prawie 70 lat, ale nie przeszkadzało jej to w niesieniu pomocy osobom potrzebującym, prześladowanym przez okupanta.
Jej energia, mądrość, praktyczność, odwaga, zabłysły w pełni podczas wojny. W czasie okupacji hitlerowskiej dużo Żydów: dzieci, młodzieży i starszych przeszło przez skromny drewniany dom - siedzibę sióstr Franciszkanek Rodziny Marii w Warszawie przy ul. Hożej 53. Dzieci były kierowane do klasztornych sierocińców, dorosłe dziewczęta do pracy w zaufanych domach, osoby starsze do klasztorów Zgromadzenia usytuowanych w odosobnieniu.
Działalność tych wspaniałych kobiet została wysoko oceniona przez Izraelski Instytut Yad Vashem w Jerozolimie, który przyznał im jako jednym z pierwszych odznaczenie Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Halina Grubowska
Żydowski Instytut Historyczny
źródło: NBP / Mennica Polska / Wikipedia