Stan zachowania monety: I (menniczy)

Złota moneta kolekcjonerska o wadze 1/10 uncji czystego złota i nominale 50 zł. Wyjątkowe uczczenie wyjątkowej rocznicy.

Podniosła dla polskiego narodu historyczna chwila - odzyskanie niepodległości. Wyjątkowe uczczenie wyjątkowej rocznicy!

Ewenement numizmatyczny - złota moneta kolekcjonerska o wadze 1/10 uncji czystego złota i nominale 50 zł.

• Nominał 50 zł znany był do tej pory wyłącznie z emitowanych przez NBP od 1995 roku monet bulionowych Orzeł Bielik, które traktowane są jako złote monety lokacyjne i posiadają nominały: 50 zł, 100 zł, 200 zł i 500 zł.
  

• Istotną nowością jest także to, że jest to pierwsza i jedyna polska moneta kolekcjonerska o próbie złota 999,9.

Awers: u góry wizerunek orła ustalony dla RP. Poniżej stylizowany wizerunek Grobu Nieznanego Żołnierza na Placu Marszałka J. Piłsudskiego w Warszawie. Pod nim napis: 50 złotych. U góry półkolem napis Rzeczpospolita Polska. Pod łapą orła znak mennicy m/w.

Rewers: stylizowany wizerunek komendanta Józefa Piłsudskiego na koniu. W tle stylizowane wizerunki żołnierzy piechoty polskiej. Wokół napis 90. rocznica odzyskania niepodległości.

Złote monety kolekcjonerskie o nominale 50 zł i 200 zł, które wyemitowane zostały przez NBP z okazji 90. rocznicy odzyskania niepodległości, mają identyczne wizerunki. Różnią się natomiast wielkością, wagą, nominałem, próbą oraz szczegółowością rysunku.

Złota moneta o średnicy 18 milimetrów jest pierwszą monetą kolekcjonerską o nominale 50 zł. Wprawdzie Narodowy Bank Polski emituje też inne złote monety o nominale 50 zł, ale nie są to monety kolekcjonerskie, tylko lokacyjne, tzw. bulionowe, z wizerunkiem orła bielika, służące do inwestowania w fizyczne złoto.

Moneta 50-złotowa jest też jedyną jak dotąd polską monetą kolekcjonerską o próbie 999,9, czyli wyprodukowana została niemal z czystego złota (podobnie jak orły bieliki).

Na awersie obu "niepodległościowych" monet złotych przedstawiono współczesny wizerunek Grobu Nieznanego żołnierza na placu Piłsudskiego w Warszawie. Nazywane "panteonem narodowej chwały", miejsce to symbolizuje męstwo i oddanie w walce za ojczyznę żołnierzy polskich na przestrzeni wieków. Grób Nieznanego żołnierza został ustanowiony w środkowej części kolumnady Pałacu Saskiego w listopadzie 1925 r., kiedy uroczyście złożono w nim prochy jednego z obrońców Lwowa z 1918 roku.

Na rewersie widoczna jest postać brygadiera Józefa Piłsudskiego na koniu, na czele maszerujących legionistów. Wymarsz pierwszej kompanii kadrowej strzelców z krakowskich Oleandrów na Kielecczyznę w sierpniu 1914 roku zapoczątkował czyn zbrojny Polaków w walce o wolność ojczyzny w czasie I wojny światowej.

”Niepodobna oddać tego upojenia, tego szału radości, jaki ludność polską w tym momencie ogarnął. (...) Kto tych krótkich dni nie przeżył, kto nie szalał z radości w tym czasie wraz z całym narodem, ten nie dozna w swym życiu największej radości. Cztery pokolenia czekały, piąte się doczekało. Od rana do wieczora gromadziły się tłumy na rynkach miast; robotnik, urzędnik porzucał pracę, chłop porzucał rolę i leciał do miasta, na rynek, dowiedzieć się, przekonać się, zobaczyć wojsko polskie, polskie napisy, orły na urzędach, rozczulano się na widok kolejarzy, ba, na widok polskich policjantów i żandarmów.”

Narodowe Święto Niepodległości - to najważniejsze polskie święto narodowe, obchodzone co roku 11 listopada, na pamiątkę odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku.

Znaczenie daty
Odzyskiwanie przez Polskę niepodległości było procesem stopniowym i wybór 11 listopada jest dość arbitralny. Uzasadnieniem może być zbiegnięcie się wydarzeń w Polsce z końcem I wojny światowej na świecie (tego samego dnia miała miejsce kapitulacja Niemiec na froncie zachodnim).

* 5 listopada 1916 - wydanie aktu gwarantującego powstanie Królestwa Polskiego, w bliżej nieokreślonych jeszcze granicach.
* 14 stycznia 1917 - rozpoczęcie działalności przez Tymczasową Radę Stanu.
* 12 listopada 1917 - przejęcie obowiązków głowy państwa przez Radę Regencyjną.
* 7 października 1918 - ogłoszenie niepodległości Polski przez Radę Regencyjną.
* 25 października 1918 - powołanie rządu Józefa Świeżyńskiego.
* z 6 na 7 listopada 1918 - powstanie w Lublinie Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej z Ignacym Daszyńskim na czele.
* 10 listopada - przyjazd Józefa Piłsudskiego do Warszawy.
* 11 listopada 1918 - przekazanie przez Radę Regencyjną władzy nad podległym jej wojskiem Józefowi Piłsudskiemu. Tego dnia, po pertraktacjach marszałka z Centralną radą żołnierską wojska niemieckie zaczęły się wycofywać z Królestwa Polski (zakończyły to 19.11). W nocy rozbrojono również niemiecki garnizon stacjonujący w Warszawie.
* 14 listopada 1918 - rozwiązanie Rady Regencyjnej i przekazanie przez Radę Regencyjną swoich uprawnień na rzecz Józefa Piłsudskiego.
* 22 listopada 1918 - podpisanie dekretu o podstawach ustrojowych państwa polskiego.
* 27 grudnia 1918 - wybuch powstania wielkopolskiego w Poznaniu.

Ustanowienie święta
Dzień 11 listopada ustanowiono świętem narodowym dopiero ustawą z kwietnia 1937 roku, czyli prawie 20 lat po odzyskaniu niepodległości.

Dzieje obchodów
Do czasu wybuchu II wojny światowej święto obchodzono tylko dwa razy - w roku 1937 i 1938. W latach 1939-1944 - podczas okupacji hitlerowskiej oficjalne lub jawne świętowanie, podobnie jak i każde inne przejawy polskości, było niemożliwe. W roku 1945 władze komunistyczne świętem państwowym uczyniły dzień 22 lipca - datę podpisania Manifestu PKWN, jako Narodowe Święto Odrodzenia Polski. Narodowe Święto Niepodległości obchodzone 11 listopada przywrócono, ustawą Sejmu IX kadencji (jeszcze PRL), 21 lutego 1989 roku (w trakcie obrad Okrągłego Stołu).

W czasach komunizmu wielokrotnie organizowane w całym kraju przez opozycję manifestacje patriotyczne były tego dnia brutalnie tłumione przez oddziały ZOMO, a ich uczestnicy aresztowani przez Służbę Bezpieczeństwa. Dzień ten jest dniem wolnym od pracy. Główne obchody, z udziałem najwyższych władz państwowych, odbywają się w Warszawie na placu Józefa Piłsudskiego, przed Grobem Nieznanego Żołnierza.


źródło: NBP / Mennica Polska S.A. / Wikipedia