1 dolar z serii "Baśnie Księżycowe Środka Jesieni" - srebrna moneta kolekcjonerska z tampondrukiem o stosunkowo niskim nakładzie i niezwykłym designie autorstwa Urszuli Walerzak.Atrakcyjny temat i sztuka w najlepszym wydaniu w Twojej kolekcji już od dziś !
Chang'e leci na księżyc
Mity i Legendy Chin, E. T. C. Werner, 1922
Rewers: główna część monety przedstawia lecącą do Księżyca Królową Chang E na tle Księżyca i Pałacu Księżycowego. Z prawej strony, pionowy napis w języku chińskim, oznaczający “Chang E leci do Księżyca”. Ten sam napis w języku angielskim wzdłuż obrzeża z prawej strony (“Chang E flies to the Moon”).
Awers: w centrum monety, Głowa Królowej Elżbiety II. Z lewej strony, rok emisji, 2007, a z prawej - nominał, 1 DOLAR. Wzdłuż obrzeża, półkoliste napisy w języku angielskim: u góry - ELIZABETH II NIUE ISLAND; u dołu - MID-AUTUMN LEGENDS (Baśnie Księżycowe Środka Jesieni).
Chang'e (chin. 嫦娥一号; Cháng'é Yīhào) to imię chińskiej bogini księżyca, znanej także jako Ch'ang-O, Chang-NgoHeng-E, Heng-O (姮娥; Héng'é), żyjącej tylko na księżycu. Chang'e jest obiektem legend i podań chińskiej mitologii, z których większość zawiera kilka następujących elementów: strzelec Houyir, eliksir życia, księżyc oraz łaskawy lub wrogi władca.
Chang'e to także nazwa chińskiej sondy kosmicznej - sztuczny satelita Księżyca. Pierwsza sonda w ramach planowanego chińskiego programu badań Księżyca (program Chang'e).
Całkowity koszt misji ma wynieść 1,4 miliarda juanów (ok. 187 mln. USD).
Cele misji
* Otrzymanie trójwymiarowych obrazów powierzchni Księżyca.
* Wykonanie map rozmieszczenia pierwiastków chemicznych i minerałów na Księżycu.
* Zbadanie struktury księżycowego regolitu.
* Przeprowadzenie badań środowiska kosmicznego pomiędzy Ziemią i Księżycem.
* Testowanie technologii i zebranie doświadczenia niezbędnego do przeprowadzenia kolejnych misji księżycowych.
Konstrukcja sondy
Sonda zbudowana jest w oparciu o konstrukcję satelity telekomunikacyjnego typu DFH-3. Kadłub ma wymiary 2,00 x 1,72 x 2,20 m. Energii elektrycznej będą dostarczać dwa skrzydła baterii słonecznych. Całkowita masa sondy ma wynosić 2350 kg, w tym ok. 127 kg aparatury naukowej. Sonda będzie stabilizowana trójosiowo.
Instrumenty naukowe
* stereoskopowa kamera CCD
* spektrometr obrazujący
* wysokościomierz laserowy
* spektrometr promieniowania gamma i rentgenowskiego
* radiometr mikrofalowy
* detektor wysokoenergetycznych cząstek promieniowania słonecznego
* detektor jonów o niskiej energii.
Plan misji
Sonda została wyniesiona z kosmodromu Xichang, w prowincji Syczuan, przy użyciu rakiety nośnej Chang Zheng 3A. Początkowo sonda znajdowała się na orbicie okołoziemskiej o perygeum 205 km, apogeum 50 930 km, nachyleniu 30,95°. Apogeum zostało trzykrotnie podniesione, po czym sonda weszła na orbitę transferową w kierunku Księżyca.
Na wstępną orbitę okołoksiężycową sonda weszła 5 listopada 2007. Planowana okołobiegunowa (o nachyleniu 90° w stosunku do płaszczyzny równika Księżyca) orbita robocza będzie odległa od powierzchni o 200 km.
Precyzyjne przeprowadzenie manewrów orbitalnych pozwoliło sondzie zaoszczędzić około 200 kg paliwa. Daje to możliwość przedłużenia czasu trwania misji z jednego roku, do dwóch lat.
Szczegółowy przebieg misji:
* 25 października: o godz. 09:55 GMT, wykonano manewr podwyższenia perigeum (do wysokości 600 km; okres orbity 130 minut)
* 26 października: między 08:50 a 09:44, dokonano pierwszego podwyższenia apogeum, do 71 000 km
* 29 października: wykonano manewr podwyższenia apogeum do około 120 000 km
* 31 października: apogeum podwyższono do 380 000 km - sonda weszła na orbitę wiodącą do Księżyca. Manewr trwał od 09:15 do 09:28
* 2 listopada: o godz. 02:25 wykonano korektę trajektorii - na 8 min. włączono silniki własne sondy
* 5 listopada: o godz. 03:15 rozpoczął się trwający 22 minuty proces wyhamowania sondy i wejścia na początkową orbitę okołoksiężycową, o parametrach: 200×8600 km; okres 12h
* 6 listopada: pierwszy manewr obniżania orbity. Trwający od 03:21 do 03:35 manewr zakończył się osiągnięciem orbity o parametrach: 213×1700 km; okres 3,5h
* 7 listopada: osiągnięcie orbity końcowej - między 00:24 a 00:34 drugi manewr obniżania sondy zakończył się osiągnięciem orbity użytecznej o zaplanowanych parametrach: 200×200 km; okres 127 minut.
Planowany dalszy przebieg:
* 3. dekada listopada: rozpoczęcie badań naukowych,
* 30 listopada 2008: nominalna data zakończenia misji.
Niue - wyspa koralowa na Oceanie Spokojnym, w Polinezji. Nazywana niekiedy "Skałą Polinezji" (Rock of Polynesia). Położona jest ok. 2400 km na północny wschód od Nowej Zelandii, w trójkącie utworzonym przez Wyspy Cooka, Tonga oraz Samoa. Niue posiada status państwa stowarzyszonego z Nową Zelandią. Na wyspie o powierzchni 260 km² mieszka zaledwie 2166 osób (2006). Stolicą Niue jest Alofi. Nazwa pochodzi od dwóch słów: 'niu' czyli 'palma kokosowa' oraz 'e' tzn. 'oglądać, patrzeć'. Na wyspie wychodzi gazeta Niue Star. Niue posiada domenę internetową .nu. W okresie od 23 czerwca do 13 października 2003 r. Niue było pierwszym terytorium na świecie oferującym mieszkańcom oraz turystom darmowy dostęp do Internetu w technologii Wi-Fi na terenie całego państwa.
Warunki naturalne Niue
Niue jest największą na świecie wyspą koralową (tzw. atol wyniesiony, charakteryzujący się wysokimi brzegami i obniżeniem, po dawnej lagunie, wewnątrz wyspy). Jej powierzchnia jest nizinna, osiąga wysokość do 67 m n.p.m. Położona jest w odległości 2200 km od Nowej Zelandii. Wybrzeże wyspy to zazwyczaj klif. Długość linii brzegowej wynosi 64 kilometry. Wyspa jest otoczona przez rafę koralową. Na wyspie brak stałych rzek i wód powierzchniowych. Ok. 13% powierzchni wyspy to lasy tropikalne. Na Niue rosną palmy kokosowe. Na obszarze wyspy żyją liczne gatunki ptaków, owadów i ryb.
Klimat Niue
Na Niue występuje klimat zwrotnikowy wilgotny, równomiernie ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi 25°C, a roczna suma opadów to w granicach 2000 - 2200 milimetrów. Od grudnia do kwietnia nad wyspą wieją tajfuny, które przynoszą gwałtowne opady deszczu i powodują duże zniszczenie. Okresowo występują również susze.
Ustrój polityczny Niue
Niue jest terytorium stowarzyszonym z Nową Zelandią. Obowiązuje konstytucja z 19.10.1974 r. Głową państwa jest przedstawiciel gubernatora Nowej Zelandii. Obroną i polityką zagraniczną wyspy zajmuje się nowozelandzki rząd. Sprawy wewnętrzne leżą w interesie parlamentu Niue - Assembly (władza ustawodawcza, zasiada w nim 20 członków) i rządu wyspy (władza wykonawcza). Stali mieszkańcy wyspy są również pełnoprawnymi obywatelami Nowej Zelandii.
Historia Niue
Wyspa została odkryta w 1774 roku przez Jamesa Cooka i automatycznie stała się brytyjska kolonią. W 1900 r. Niue została protektoratem brytyjskim. Rok później administracja wyspy wpadła w ręce Nowej Zelandii w ramach protektoratu Wysp Cooka. W roku 1903 wyspa Niue stała się odrębnym terytorium. W dniu 19.10.1974 r. Niue uzyskała pełną autonomię od Nowej Zelandii i została państwem stowarzyszonym z tym krajem. Tego samego dnia uchwalono konstytucję. W styczniu 2004 r. Niue przeżyło atak cyklonu Heta, określanego jako najsilniejszy w całej historii kraju. Wiatr wiejący z prędkością przekraczającą 300 km/h kompletnie zniszczył niemal wszystkie budynki i całą infrastrukturę. Wskutek kataklizmu zginęła też jedna osoba a kilkadziesiąt zostało rannych. Po tym zdarzeniu mieszkańcy Niue masowo zaczęli wyjeżdżać z wyspy.
Gospodarka Niue
Produkt Narodowy Brutto wynosi 1 100 $/osobę (1994 r.). Struktura użytkowania ziemi: grunty orne: 61%, użytki zielone: 4%, lasy: 19%, inne (w tym nieużytki): 16%. Ze względu na niski poziom gospodarczy i brak perspektyw część mieszkańców emigruje w poszukiwaniu pracy - głównie do Nowej Zelandii. Pozostający trudnią się plantacyjną uprawą palmy kokosowej i bananów, które są towarem eksportowym. Na własne potrzeby uprawia się jam i taro. Niewiele hoduje się bydła, trzody chlewnej i drobiu. Powoli zaczyna rozwijać się turystyka. Kontakty miejscowej ludności możliwe są dzięki obwodnicy biegnącej wzdłuż wybrzeża, natomiast transport zewnętrzny, towarowy i pasażerski, zapewnia linia lotnicza łącząca stolicę z Nową Zelandią.
Kontrahentami w wymianie gospodarczej z Niue są: Fidżi, Wyspy Cooka, Australia, Nowa Zelandia, Japonia i Stany Zjednoczone.
źródło: wikipedia - wolna encyklopedia
