Moneta NG z serii "Miasta w Polsce" prezentująca miasto Łódź.
Moneta obiegowa 2 zł
- Miasta w Polsce - Łódź, 2011
Nominał: 2 zł
Metal: stop
CuAl5Zn5Sn1
Stempel:
zwykły
Średnica:
27,00 mm
Waga: 8,15 g
Wielkość emisji:
800 000 szt.
Projektant
monety: Ewa Tyc-Karpińska
Data emisji monet:
17.10.2011 r.
Moneta Nordic Gold z serii
"Miasta w Polsce" prezentująca miasto Łódź.
- Awers:
wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej. Po bokach
orła
oznaczenie roku emisji: 20-11, pod orłem napis: ZŁ 2 ZŁ. W otoku napis:
RZECZPOSPOLITA
POLSKA, poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod orłem, po
prawej
stronie, znak mennicy: M/W.
- Rewers: u dołu, na tle stylizowanego elementu elewacji, stylizowany wizerunek fragmentu Pałacu Izraela Kalmanowicza Poznańskiego w Łodzi. U góry, po prawej stronie, półkolem, napis: ŁÓDŹ.
- Na boku:
ośmiokrotnie powtórzony napis: NBP, co drugi
odwrócony o 180 stopni,
rozdzielony gwiazdkami.
*****
ŁÓDŹ
Łódź to
miasto wyrosłe dopiero w XIX wieku, choć ma swoje korzenie w czasach
średniowiecznych.
Pierwsza wzmianka o wsi Łodzia pochodzi z 1332 r., prawa miejskie nadał
jej król Władysław Jagiełło w 1423 r. Jednak do końca XVIII
wieku Łódź była małym miasteczkiem rolniczym. Przez niemal
400 lat żyło tutaj kilkuset mieszkańców, utrzymujących się z
rolnictwa, rzemiosła i handlu.
Dopiero w 1820 r., wraz z decyzją władz Królestwa Polskiego
o przekształceniu Łodzi w fabryczny ośrodek włókienniczy,
nastąpił dynamiczny rozwój miasta. Do Łodzi zaczęli ściągać
tkacze z Wielkopolski, Śląska, Saksonii, Czech, Brandenburgii i Moraw,
a osadnicy otrzymywali działki budowlane i kredyty rządowe.
W latach
1821-1823 władze miejskie wytyczyły osadę sukienniczą Nowe Miasto, z
centralnie położonym rynkiem, czyli dzisiejszym placem Wolności.
W latach 1824-1827 powstała kolejna osada fabryczna - Łódka,
położona przy dzisiejszej ulicy Piotrkowskiej, gdzie przy licznych
strumieniach i stawach młyńskich powstały pierwsze przędzalnie lnu i
bawełny.
Od połowy XIX wieku rozpoczął się dynamiczny rozwój
Łodzi, która w ciągu kilkudziesięciu lat z małego miasteczka
przeobraziła się w przemysłową metropolię i na przełomie XIX i XX wieku liczyła ponad
300 tysięcy mieszkańców.
Początki Łodzi wielkoprzemysłowej
związane są z powstaniem wielkich manufaktur, m.in. kompleksu
fabrycznego Ludwika Geyera (Biała Fabryka), przemysłowego imperium
Karola Scheiblera czy konkurującej z nim firmy trzeciego
„króla bawełny” Izraela K. Poznańskiego,
oraz wielu innych, należących do znanych rodów
fabrykanckich.
Ślady ich działalności są wciąż widoczne w pejzażu
miasta, w postaci wielkich zespołów fabrycznych,
eklektycznych pałaców i secesyjnych kamienic.
Jednym z
symboli potęgi przemysłowej Łodzi jest pałac Poznańskiego, nazywany
„łódzkim Luwrem”, w którym od
1975 r. eksponuje zbiory Muzeum Miasta Łodzi. Łódź stała się
w XIX wieku przysłowiową „ziemią obiecaną” dla
przedsiębiorczych mieszkańców wielonarodowego i
wielokulturowego miasta.
Do 1939 r. mieszkało tu ponad 600 tys. ludzi -
w tym 52 proc. Polaków, 33 proc. Żydów, 10 proc.
Niemców oraz mniej liczni przedstawiciele innych
narodowości. Po wojnie z ponad 200-tysięcznej diaspory żydowskiej oraz
60 tysięcy obywateli niemieckich pozostali nieliczni.
Mimo wielu kryzysów i zawirowań historycznych przez ponad
150 lat Łódź była stolicą polskiego włókiennictwa
i przemysłu tekstylnego. Najtrudniejszy okazał się jednak okres
transformacji gospodarczej na początku lat 90. XX wieku. Nie udało się
obronić przed upadkiem setek łódzkich fabryk z branży
bawełnianej, wełnianej, jedwabniczej, odzieżowej, skórzanej.
Miasto w ostatnich dekadach musiało poszukać nowej drogi rozwoju.
Postawiono na przemysł, ale innych branż: elektrotechniczny, produkcję
sprzętu AGD, usługi dla biznesu, logistykę, a także na tradycje
kulturalne i artystyczne Łodzi, zwłaszcza w dziedzinie kina (sławna
filmówka) i awangardy (Muzeum Sztuki).
Obecnie - przy
wykorzystaniu nowych technologii i innowacyjnych rozwiązań - w dawnych
obiektach fabrycznych lokowane są wysokiej klasy biurowce, powstają
hotele, galerie i centra handlowe. W starej przędzalni Scheiblera na Księżym Młynie powstały oryginalne lofty, zaś
zakłady Poznańskiego (późniejszy
„Poltex”) to dziś tętniący życiem wielki kompleks
handlowo-rozrywkowy Manufaktura.
Łódź stawia na nowoczesny przemysł i kreatywność, na
rozwój branży mody, designu, sztuki, a w ciągu najbliższych
lat planowana jest inwestycja na miarę otwarcia nowego etapu historii
miasta.
Budowa podziemnego dworca oraz Nowego Centrum Łodzi z udziałem
światowej sławy architektów, m.in. łodzianina Daniela
Libeskinda, to wyzwanie na miarę XXI wieku. W dawnej elektrowni EC1
powstaje już nowoczesne muzeum nauki i techniki, a wielopoziomowy
dworzec ma być gotowy do końca 2014 r.
Ponad nim na 90 hektarach ma
powstać nowe serce miasta, m.in. Rynek Katarzyny Kobro z ulicami:
Polską, Żydowską, Niemiecką i Rosyjską, nawiązującymi do czterech
przedwojennych kultur Łodzi oraz Specjalna Strefa Sztuki.
tekst: folder emisyjny
NBP, autor: Hanna Zdanowska (Prezydent Miasta Łodzi)