10 Euro, Opowieści i legendy Austrii

Kraj: Austria
Emitent: Narodowy Bank Austrii
Producent: Mennica Austrian Mint
Stan zachowania monety: I (menniczy)
Nominał: 10 Euro (10 €)
Srebro: Ag 925
Stempel: lustrzany (proof)
Rant: gładki
Średnica: 32,00 mm
Waga: 16 g
Nakład: 40.000 szt. !
Data emisji: 15.04.2009 r.

W zestawie: srebrna moneta kolekcjonerska w kapsule ochronnej, bordowe etui, indywidualnie numerowany certyfikat autentyczności !

Fantastyczne dzieło sztuki mincerskiej, na którym uwieczniono znaną legendę z 1212 roku o spoglądającym w lustro smoku bazyliszku.

Moneta zwyciężyła w plebiscycie COTY Award w kategorii "Najbardziej Popularna Moneta".

10 Euro, Opowieści i legendy Austrii - Bazyliszek, 2009

Austria 2009, 10 € The Basilisk Of Vienna, silver proof

Srebrna moneta kolekcjonerska BAZYLISZEK została wybita stemplem lustrzanym w nakładzie 40.000 sztuk. Urzekający, bogaty w detale i dopracowany w szczegółach projekt monety to efekt długiej tradycji numizmatycznej.

Srebrną monetę kolekcjonerską 10 Euro - The Basilisk of Vienna (2009) wybiła istniejąca od 1194 roku renomowana mennica Austrian Mint z siedzibą w Wiedniu. Producent tych monet to mennica o ponad 800-letnim doświadczeniu, która obecnie postrzegana jako jedna z najbardziej nowoczesnych mennic na świecie.

Wersja lustrzana srebrnej monety - proof o stosunkowo niskim nakładzie 40.000 sztuk umieszczona jest wraz z indywidualnie numerowanym certyfikatem autentyczności w gustownym etui w kolorze bordowym, które podkreśla urok szlachetnego kruszcu.

Do przechowywania całej serii monet proof mennica Austrian Mint przygotowała specjalny album, który widoczny jest na dwóch ostatnich zdjęciach Nie wchodzi on w skład tego produktu, ale można go zakupić jako osobny produkt z kategorii "Akcesoria numizmatyczne".

Mennica wybiła ponadto wersję BU srebrnej monety Bazyliszek o nakładzie 30.000 sztuk, która znajduje się w informacyjnym blistrze. Natomiast wersja UNC monety wybitej ze stopu Cu / Ni o nakładzie 130.000 sztuk umieszczona jest w plastikowej torebce.

Moneta jest pierwszą spośród sześciu monet z nowej serii srebrnych monet kolekcjonerskich, na których zostaną uwiecznione słynne opowieści i legendy.

Kolejną monetą z tej ciekawej serii jest wyemitowana w dniu 7 października 2009 roku srebrna moneta poświęcona znanej postaci historycznej, jaką był Ryszard Lwie Serce (1157-1199).

Srebrna moneta kolekcjonerska
o nominale 10 Euro "Bazyliszek z Wiednia"

Opowieści i legendy w Austrii są szczególnie godnym tematem, aby uwiecznić je na monetach. Pierwsza moneta z nowej serii sześciu monet kolekcjonerskich poświęcona jest "Bazyliszkowi z Wiednia", jednej z najbardziej znanych wiedeńskich legend.

10 Euro, Opowieści i legendy Austrii - Bazyliszek, 2009

Awers monety ukazuje miejsce legendy - piekarnię znajdującą się przy ulicy o nazwie "Schönlaterngasse" (Ulubiona Aleja Latarniowa) z imponującym Krzyżem Świętego Trybunału na końcu ulicy. Dom strzeże historii tego budynku poprzez namalowanie legendy na jego fasadzie.

Rewers monety przedstawia przerażającego bazyliszka, jak też młodego ucznia trzymającego przed nim lustro. W górnej części ukazane są przerażone twarze piekarza i doradcy, którzy obserwują wynik konfrontacji ze smokiem bazyliszkiem.

10 Euro Silver Coin "The Basilisk of Vienna" - proof

Tales and Legends in Austria are an especially rewarding subject for coins. The first coin is dedicated to the "Basilisk of Vienna", one of the most famous Viennese legends.

The obverse shows the site of the legend, the baker’s house in the lane called "Schönlaterngasse" (Lovely Lantern Lane) with the impressive Holy Cross Court at the end of the street. The house is a protected building with the story of the legend painted on its façade.

The reverse shows the terrifying basilisk just as the young apprentice holds the mirror before him. At the top of the well the frightened baker and the counsellor watch the outcome of the confrontation below.

Date of issuing: April 15, 2009 Mintage: max. 40.000 pcs, proof

Miejscem, które sobie szczególnie upodobały legendy, jest Austria wraz z urzekającą stolicą - leżącym nad Dunajem, na pograniczu malowniczych Alp i kotliny wiedeńskiej - malowniczym miastem Wiedeń.

Wiedeń to miasto szczególne dla turystów, jak i szukających tu natchnienia artystów. Od wieków podtrzymywane są tradycje czołowej roli Wiednia w muzyce. Miasto to słynie w całym świecie m.in. z walca wiedeńskiego, czy orkiestry Wiedeńscy Filharmonicy (Wiener Philharmoniker).

Do specjałów kulinarnych Wiednia należy tort Sachera, pyszny tort waflowy pischinger, kawa Wiener Melange oraz sznycel po wiedeńsku. Metropolia naddunajska jest idealnym miejscem dla koneserów i smakoszy. Warto spróbować wiedeńskich słodkich pokus, czy to w klasycznej cukierni, czy w nowomodnym czekoladowym butiku i dać porwać się korowodowi wiedeńskich imprez.

Bazyliszek to istota, która zabijała wzrokiem. Stwór, choć taki potężny, nie mógł znieść zapachu łasicy i piania koguta. Najlepszym jednak sposobem na bazyliszka było... zwykłe lustro, które odbijało spojrzenie bestii i zabijało ją.

W europejskiej mitologii, bazyliszek był wężem, który mógł w mgnieniu oka zabić każdego swoim trującym oddechem lub spojrzeniem tych, którzy mieli odwagę spojrzeć na jego oczy. Był on zazwyczaj przedstawiany jako twór z ciałem smoka, skrzydłami i głową węża. Bazyliszek pierwszy raz pojawił się w legendach starożytnej Grecji i Rzymu. W roku 1100 Hildegard opisał bazyliszka jako węża pochodzącego z jajka, które wysiedziała ropucha.

We wczesnych mitach jako wrogów bazyliszka wymieniano łasicę i koguta. Uważano, że bazyliszek może umrzeć, jeśli usłyszy pianie koguta. Innym sposobem, aby zniszczyć bazyliszka, było nakierowanie lustra na jego twarz. Stwór mógł wówczas umrzeć natychmiast po zobaczeniu w nim swojego odbicia.

Dlatego też podróżni w celu ochrony często zabierali ze sobą kury, łasice lub zwierciadła, zwłaszcza gdy podróżowali do regionów, gdzie rzekomo mieszkał bazyliszek. Uważany za króla węży, bazyliszek był często wiązany z diabłem, symbolizując grzech i śmiertelne pożądanie.

W dniu 26 czerwca 1212 roku obywatele Wiednia byli świadkami swoistego zdarzenia. W podwórzu jednego z najbardziej zasłużonych dla miasta piekarni, zaczął ulatniać się nieprzyjemny zapach, płynący z jego głębi. Jak tylko smród stał się nieznośny, właściciele piekarni wysłali sługę - praktykanta, aby dobrze zbadał źródło tego zapachu. Młody chłopak sądził, że znajdzie tylko martwe zwierzę, ale wkrótce odkrył coś bardziej strasznego, niż mógł sobie wyobrazić. Gdy powrócił po długiej nieobecności, z wrażenia osunął się ledwo żywy. Następnie w dreszczach, jak szalony zaczął opowiadać o tym, że uciekł przed obrzydliwym potworem... z ognistymi oczami, piórami na głowie i długim, śliskim ogonem.

Jedynym sposobem, aby pokonać bestię, było ukazanie mu jego własnego odbicia w lustrze lub błyszczącej powierzchni. Według legendy o bazyliszku młody piekarz pokonał go właśnie w ten sposób.

Dom znajdujący się przy ulicy Schönlaterngasse numer 7 w Wiedniu - jest znany właśnie z mitu o bazyliszku, który mieszkał w jego piwnicy w roku 1212. Legenda głosi, że jeden z praktykantów piekarskich zgładził bazyliszka, trzymając lustro nakierowane na niego. Uczynił tak dlatego, gdyż było wiadomo, że wzrok bazyliszka był śmiertelny. Gdy bazyliszek spojrzał w lustro na swoje odbicie, wówczas zamienił się w kamień. Fasada tego wiedeńskiego domu przekazuje treść tej opowieści, która została zapisana na jego murach w 1932 roku przy użyciu oryginalnego tekstu z roku 1577.

Z kolei inna wersja legendy głosi, że przerażeni perspektywą spotkania z taką okropną bestią mieszczanie nie byli na tyle odważni, aby skonfrontować się z nim, dlatego też tłum pochopnie zatarasował właz dużym kamieniem... Stąd bazyliszek pozostaje tam do dziś, czyhając w jaskini pod miastem...

Któż nie pamięta z czasów dzieciństwa legendy o smoku bazyliszku, który przeglądał się w lustrze? Spośród wielu legend i opowieści - legenda ta jest jedną z bardziej znanych, przekazywanych z ust do ust, z pokolenia na pokolenie w Austrii, jak też w wielu innych państwach na świecie.

Legenda o bazyliszku jest znana także w Polsce, szczególnie - jako warszawska legenda o potworze, który zabijał wzrokiem w podziemiach kamienicy na Krzywym Kole. Legendę tą opisał żyjący w latach 1867-1931 Artur Franciszek Michał Oppman - poeta polski okresu Młodej Polski pisujący pod pseudonimem Or-Ot.

Wizerunek bazyliszka zaprezentowano także m.in. w topowym filmie Harry Potter i Komnata Tajemnic. Ten kinowy hit oparty został na wydanej w 1998 roku książce - bestselerze stanowiącym drugą część książki z cyklu Harry Potter autorstwa Joanne Murray Joanne Kathleen Rowling - angielskiej pisarki tworzącej pod pseudonimem J. K. Rowling.

Bazyliszek (gr. basiliskos), czasem nazywany królem węży, to mityczne stworzenie, pojawiające się w legendach, podaniach i bajkach wielu narodowości (także w Polsce). Ostatnio znany czytelnikom i widzom na całym świecie za sprawą książki i filmu Harry Potter i Komnata Tajemnic, w której potwór ten atakował uczniów akademii w Hogwarcie.

Bazyliszek, rodzący się z jaj, które składają siedmioletnie koguty, a następnie wysiadywany 9 lat przez ropuchy lub węże, może żyć wiele wieków. Według innych legend bazyliszek jest stworzeniem, które rodzi się raz na 100 lat z jaja złożonego przez koguta. Jest smokiem. Wyglądem przypomina olbrzymiego węża, kojarzony jest także z jaszczurką. Może osiągnąć do piętnastu metrów długości. Żywi się wszelkiego rodzaju ssakami, ptakami, a także większością gadów. Jest śmiertelnym wrogiem pająków.

Do obrony służą mu kły oraz wręcz toksyczny oddech, przede wszystkim jednak znany jest ze swojego spojrzenia, kto spojrzy mu w oczy, natychmiast umiera. Fakt ten w legendach był powszechnie wykorzystywany: bohater podstępem zmuszał bazyliszka, aby ten spojrzał w lustro lub w inny przedmiot, w którym może ujrzeć swoje odbicie, aby uśmiercić gada. Naturalnym czynnikiem, który może doprowadzić do śmierci bazyliszka jest pianie koguta. W niektórych podaniach bazyliszek jest podobny do koguta lub kury.

Bazyliszek w literaturze popularnej

Bazyliszka wykorzystała J. K. Rowling tworząc powieść Harry Potter i Komnata Tajemnic. W powieści potwór w postaci wielkiego węża atakował uczniów Hogwartu. Po zamku poruszał się za pomocą rur kanalizacyjnych. Jego siedzibą była - legendarna, jak wcześniej sądzono - Komnata Tajemnic, umieścił go w niej Salazar Slytherin przed opuszczeniem zamku. Potwór miał być uwolniony z Komnaty, gdy do zamku powróci prawowity dziedzic Slytherina, aby oczyścić szkołę ze szlam. Bazyliszek zaatakował szkołę dwukrotnie - w latach 40. XX wieku, kiedy to zginęła jedna osoba, i pięćdziesiąt lat później (kilka ofiar zostało spetryfikowanych). Zapanować nad stworzeniem mogły jedynie osoby posiadające niezwykle rzadki dar porozumiewania się z wężami, tzw. wężouści.

Bazyliszek występuje też w serii książek fantasy Zapomniane Krainy. Przedstawiony jest tam jako wielki gad, polujący za pomocą kłów, pazurów, trującego oddechu i petryfikacji za pomocą spojrzenia (za pomocą bezpośredniego spojrzenia może nawet zabić). Spotkać go można m.in. w rozległym podmroku, gdzie jako jeden z nielicznych potworów nie musi ukrywać swojej obecności.

Pojawia się także w piątej części cyklu Świat Dysku Terrego Pratchetta - Czarodzicielstwo, gdzie ginie w wyniku spotkania z Bagażem.

O bazyliszku (w opowiadaniu "Złoty Smok"), a także kuroliszku (opierzonym stworzeniu mylonym z bazyliszkiem) ("Saga o wiedźminie" tom 5 "Pani jeziora") wspomina również Andrzej Sapkowski.