Sklep internetowy: www.numizmatyczny.pl
Koronowani Królowie Polski - Jan Olbracht (1492-1501) - zestaw złoty, 2009
previous next contents

numizmatyka

Koronowani Królowie Polski - Jan Olbracht (1492-1501) - 5 pozycja spośród 9 z serii, której wartość rynkowa wzrosła bardzo szybko.

Hit inwestycyjny wybity w złocie i rarytas numizmatyczny o limitowanym nakładzie tylko 100 kompletów.
Koronowani Królowie Polski
- Jan Olbracht (1492-1501)


Stan zachowania: I (menniczy)
Złoto:
Au 900
Stempel: lustrzany
Średnica: 2 x 21,00 mm
Waga: 2 x 8 g (popiersie i półpostać Jana Olbrachta)
Opakowanie: estetyczne, drewniane etui koloru mahoniowego
Nakład: 100 zestawów !
Data emisji: 19.03.2009 r.
Projekt: Robert Kotowicz (model gipsowy), Mariusz W. Brzeziński (awers), Ewa Tyc-Karpińska (rewers)

Ponadczasowy portret majestatycznego monarchy i kuszący blask szlachetnego kruszcu. Historia, która pozostawiła ślad w złocie na wieki.

Hit inwestycyjny wybity w złocie i rarytas numizmatyczny o limitowanym nakładzie tylko 100 kompletów.

Pieczęć króla Jana Olbrachta
Pieczęć króla Jana Olbrachta

Złoto to niekwestionowane uosobienie bogactwa, stabilności i bezpieczeństwa. Tym trafniejsze staje się bowiem powiedzenie "Im gorsze czasy, tym mocniej świeci się złoto". Ten cenny złoty numizmat to pewna i udana inwestycja, która zachwyci każdego perspektywą rosnących z każdym dniem zysków!

Złoty zestaw kolekcjonerski jako unikalny prezent np. na imieniny - może otrzymać tylko 100 osób o imieniu Jan! Dlatego nie zwlekaj, zamów ten wyjątkowy zestaw już dziś!


W skład jednego kompletu wchodzą:
  • dwa złote numizmaty z numerem certyfikatu wybitym na rancie każdego z numizmatów,
  • certyfikat autentyczności Mennicy Polskiej S.A. z hologramem i numerem seryjnym,
  • estetyczne, drewniane etui koloru mahoniowego.
Projekt nawiązuje do serii monet "Poczet Królów i Książąt Polski" emitowanej przez NBP w latach 1979-2005. W tym czasie wybito w Mennicy monety poświęcone 23 królom i książętom. Inspiracją były rysunki Jana Matejki. Nie wszystkie portrety władców opracowane przez słynnego malarza zostały wyemitowane. Biorąc pod uwagę opinię kręgów numizmatycznych, Mennica Polska pragnie przedstawić Państwu pozostałe wizerunki koronowanych głów.

Projekty do serii wykonują ci sami artyści, którzy projektowali wcześniejsze monety. Przy tłoczeniu powtarzane są także zasady i średnice obowiązujące przy produkcji monet kolekcjonerskich. Na awersach umieszczone są popiersia i półpostaci władcy, po drugiej stronie znajdują się historyczny herb i łaciński zapis imienia oraz tytulatury królewskiej. Stanowi to nawiązanie do oryginalnych monet Polski Królewskiej. Jako piątą w proponowanej przez nas serii "Koronowani królowie Polski" prezentujemy postać króla Jana Olbrachta.

W serii do upamiętnienia przewidziani są:
  • Anna Jagiellonka,
  • Mieszko II,
  • Wacław II,
  • Ludwig Węgierski,
  • Jan Olbracht,
  • Aleksander Jagiellończyk,
  • Henryk Walezy,
  • Michał Korybut Wiśniowiecki,
  • August III Sas.
W serii oferowane są:
  • zestawy złote o nakładzie 100 kompletów,
  • zestawy srebrne o nakładzie 500 kompletów,
  • blistry o nakładzie 1000 kompletów.


Jan I Olbracht - obraz Jana Matejki

Jan I Olbracht (Albrecht)
(lit. Janas Olbrachtas (Albrechtas) białorus. Ян I Ольбрахт, ur. 27 grudnia 1459 w Krakowie, zm. 17 czerwca 1501 w Toruniu) - król Polski w latach 1492-1501, książę głogowski 1491-1498. Był synem Kazimierza Jagiellończyka i jego żony Elżbiety Rakuszanki z Habsburgów, której zawdzięczał prawdopodobnie drugie imię - Olbracht, chciała ona uczcić w ten sposób pamięć swego ojca, króla Niemiec, Czech i Węgier, Albrechta II Habsburga.

Młodość
Od 1467 roku, tak jak pozostali bracia, królewicz zdobywał wiedzę pod okiem Jana Długosza. Na postępowanie młodego Jana Albrechta wpłynął także przebywający w stolicy, włoski humanista - Filip Kallimach, który zaprzyjaźnił się z nim. Wielokrotnie udowadniał swój talent podczas nauki, mimo że był synem Litwina i Niemki doskonale opanował język polski, a także łacinę. Poznał dorobek przemijającego średniowiecza oraz wczesnego renesansu.

Król Węgier
W 1486 roku objął urząd zastępcy króla na Rusi, gdzie zdobył sławę pokonując zagony tatarskie. 7 czerwca 1490 został obwołany przez szlachtę węgierską na sejmie elekcyjnym w Rokos królem Węgier. Przegrał jednak wojnę o koronę węgierską ze swoim bratem królem Czech Władysławem II Jagiellończykiem. Rozpoczął on tym samym zmagania o koronę Węgier, które toczyły się na Słowacji, jednak w ich wyniku przypadło mu jedynie księstwo głogowskie.

Król Polski
W 1492 roku zmarł Kazimierz Jagiellończyk. O koronę po nim starali się jego synowie Władysław, Jan Olbracht i Zygmunt, a także książę mazowiecki Janusz II. Niektórzy byli gotowi opowiedzieć się za wielkim księciem litewskim Aleksandrem Jagiellończykiem, ale ten - wraz z najmłodszym bratem Fryderykiem Jagiellończykiem - popierał Jana Olbrachta. Ostatecznie 27 sierpnia Jan Olbracht został jednogłośnie wybrany królem Polski. 23 września 1492 roku odbyła się koronacja w Krakowie nowego monarchy, którą poprowadził arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski Zbigniew Oleśnicki.


Pieczęcie Jana I Olbrachta

Poszerzając przywileje, jakie jego ojciec, Kazimierz Jagiellończyk (1447-1492) nadał szlachcie w statutach nieszawskich, Jan I Olbracht ogłosił w 1496 r. tzw. statuty piotrkowskie, które zwalniały szlachtę od cła, ograniczały wychodźstwo chłopów oraz zabraniały nabywania przez mieszczan majątków ziemskich i piastowania urzędów państwowych. Działając na korzyść Prus Królewskich zaskarbił sobie ich przychylność.

Wojna z Turkami i jej następstwa
W 1497 r. Olbracht zorganizował wielką wyprawę wojenną: 40 tys. pospolitego ruszenia ruszyło aby pomóc księciu Mołdawii w wojnie z Turkami i aby pomścić klęskę warneńską. Mimo że od 1387 Mołdawia była lennem Polski, jej hospodar, Stefan Wielki, opowiedział się po stronie Turcji i wyprawa zakończyła się wielkimi stratami polskich wojsk w bitwie pod Koźminem, co utrwaliło powiedzenie: "Za króla Olbrachta wyginęła szlachta", choć to właśnie za jego czasów ukształtował się ów fundament wielkiej demokracji szlacheckiej: sejm walny.

Jeszcze gorsze od wojennej klęski były skutki polityczne nieudanej wyprawy mołdawskiej. W jej następstwie zawiązał się cały szereg przymierzy i koalicji państw ościennych przeciwko Królestwu Polsko-Litewskiemu. W walkach przeciwko wojskom koronnym, Wołochów wsparła Turcja, a nawet Węgry, rządzone przez króla Władysława II Jagiellończyka. Wiosną 1498 r. Tatarzy najechali południowo-wschodnie terytoria Litwy, a wielki książę moskiewski Iwan III Srogi próbował opanować Kijów, w 1500 rozgramiając armię polsko-litewską w bitwie nad Wiedroszą.

Zaś na zachodzie cesarz niemiecki Maksymilian I Habsburg przejął część Śląska z Głogowem i zażądał zwrócenia zakonowi krzyżackiemu Prus Królewskich, w związku z czym komtur krzyżacki odmówił złożenia należnego hołdu królowi polskiemu. Wówczas, wiosną 1501 r., Olbracht zarządził koncentrację wojsk koronnych w Toruniu gdzie sam, pojechał, ale złożony ciężką choroba zakaźną zmarł wkrótce i wyprawa wojenna na Prusy Zakonne nie doszła do skutku.

Senat
Za pierwszych Jagiellonów coraz większą rolę w zarządzaniu państwem odgrywała rada królewska, powoływana przez króla. Zaś od połowy XV w. znaczną część władzy przejęły ogólnopolskie zjazdy szlachty i dzielnicowe sejmiki. Ostatecznie Rada Królewska, za panowania Olbrachta, przekształciła się w Senat, a ogólnopolski zjazd stanu szlacheckiego, złożony z przedstawicieli sejmików, w izbę poselską sejmu. Tak więc, poczynając od XV w., Rzeczpospolita stała się szlachecką monarchią parlamentarną. Szlachta, zwłaszcza bogatsza i magnaci, stała się odtąd stanem panującym, skupiając w swych rękach ziemię, przywileje i urzędy.

Zgodnie z Sejmem radomskim z 1504 r. administrację państwową stanowili: marszałek koronny i nadworny, podskarbi, kanclerz i podkanclerzy oraz starostowie, reprezentujący lokalną szlachtę. Uprzywilejowaną pozycję uzyskał również w Koronie Kościół katolicki, a na Litwie i Rusi Cerkiew prawosławna. Należały do nich wielkie majątki ziemskie, otrzymywały one dziesięcinę ze wsi i liczne fundacje kościelne i klasztorne ze strony możnowładców, przy czym duchowieństwo nie płaciło podatków.

Śmierć
17 czerwca 1501 zmarł w Toruniu Jan I Olbracht, jego zwłoki złożono uroczyście w katedrze wawelskiej. Nie ożenił się, ani nie zostawił po sobie żadnego potomka. Po śmierci króla Jana Olbrachta tron po nim przejął jego młodszy brat, Aleksander (1501-1506).

Charakterystyka króla wg Macieja z Miechowa
"Był wysokiego wzrostu, oczu piwnych, na twarzy z pewnym wyrzutem i wysiękiem. (...) W ruchach szybki, często u boku z mieczykiem przypasanym występował, namiętnościom i chuciom jako człowiek wojskowy folgował".

Ciekawostki
* Jan Olbracht posiadał najliczniejszy, spośród jagiellońskich, dwór, miał aż 1 600 konnych dworzan.
* Za króla ukształtował się ostatecznie sejm walny, który odtąd stał się najwyższym organem władzy ustawodawczej.
* Na polecenie króla w 1498 roku wzniesiono Krakowski Barbakan, zwany Rondlem, który miał zabezpieczać miasto przed ewentualnym najazdem tureckim.

źródło: Mennica Polska S.A. / Wikipedia

previous next contents

Valid HTML 4.0!