Srebrna moneta kolekcjonerska poświęcona Ignacemu Łukasiewiczowi - pionierowi polskiego i światowego przemysłu naftowego, który założył pierwszą w Polsce i na świecie kopalnię ropy naftowej oraz pierwszą rafinerię.

Przemysł naftowy to największy z przemysłów, które powstały w XIX w. Przemysł ten zdominował i przeobraził cywilizację XX wieku, zmieniał także międzynarodowe stosunki gospodarcze i polityczne. Pionierem polskiego i światowego przemysłu naftowego, wynalazcą, przemysłowcem, jak też farmaceutą, rewolucjonistą i działaczem niepodległościowym - był Ignacy Łukasiewicz (1822-1882).
Ignacy Łukasiewicz (wg metryki: Jan Boży, Józef Ignacy Łukasiewicz - ur. 8 marca 1822 w Zadusznikach, zm. 7 stycznia 1882) to polski aptekarz pochodzenia ormiańskiego, wynalazca lampy naftowej, a przede wszystkim ojciec przemysłu naftowego. Jako pierwszy na świecie wykorzystał na skalę przemysłową bogactwo korzyści, jakie daje ropa naftowa. Był on bardzo sprawnym organizatorem i z czasem dorobił się na ropie naftowej dużego majątku. Był również wielkim społecznikiem. Propagował zakładanie sadów, budowę dróg i mostów, szkół, szpitali itd., finansując wiele inicjatyw z własnej kieszeni. Walczył z biedą i alkoholizmem w regionie, tworzył kasy zapomogowe i fundusze emerytalne. Całe życie związany był z Podkarpaciem, zrobił wiele dla tego regionu i dlatego uznawany jest za jednego z jego największych dobroczyńców. Mawiano o nim, że wszystkie drogi w Zachodniej Małopolsce brukowane były guldenami Łukasiewicza. Szeregowi pracownicy nazywali go ojcem Ignacym. Łukasiewicz dążył do rozwoju rodzącego się tam przemysłu naftowego, nie skupiając go całkowicie w swoich rękach, lecz namawiając i pomagając w tworzeniu również innych firm. Na przełomie roku 1852/1853 Łukasiewicz i Zeh otrzymali naftę metodą frakcjonowanej destylacji. Łukasiewicz starał się teraz znaleźć dla nafty zastosowanie praktyczne. Stosowane do tej pory lampy oliwne nie nadawały się jednak do nafty i wymagały przekonstruowania. Pierwsza skonstruowana przez Łukasiewicza lampa rozświetliła wystawę apteki. 31 lipca 1853 roku – to symboliczna, oficjalna data narodzin przemysłu naftowego. Tego dnia po raz pierwszy zastosowano w praktyce oświetlenie naftowe podczas pilnej nocnej operacji w szpitalu powszechnym na lwowskim Łyczakowie. Lampa naftowa rozpętała rewolucję w technice oświetleniowej połowy XIX wieku. Na początku 1854 r. Łukasiewicz przeniósł się do Gorlic, aby być bliżej terenów roponośnych. To tu właśnie w tym roku w dzielnicy Zawodzie na skrzyżowaniu dróg zapłonęła pierwsza na świecie uliczna lampa naftowa. Ropę naftową eksploatowano tam już od dawna, wykorzystując ją do różnych celów gospodarczych, jak np. lekarstwo dla bydła lub smar. Rozpoczął pracę w miejscowej aptece Jana Tomaszewicza. Jednocześnie zaczął z okolicznymi właścicielami terenów roponośnych zakładać pierwsze spółki i kopalnie ropy, które powstały w następnych latach w rejonie Gorlic, Jasła i Krosna. W 1854 r. w Bóbrce koło Krosna powstała pierwsza na świecie kopalnia ropy naftowej (spółka naftowa Trzecieski-Łukasiewicz), czynna zresztą do dzisiaj. Natomiast w 1857 r. w Klęczanach pod Jasłem – powstała pierwsza rafineria, gdzie z ropy produkowano nie tylko naftę, ale i smary, oleje smarne i asfalt.
Inicjując obchody 150. rocznicy narodzin przemysłu naftowego, Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Przemysłu Naftowego i Gazowniczego, a następnie Rada Krajowa Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT i Senat Rzeczypospolitej Polskiej, przyjmując stosowne uchwały o uczczeniu wybitnych osiągnięć Ignacego Łukasiewicza, wypełniły testament wypowiedziany przez Augusta Korczaka-Gorayskiego nad mogiłą pioniera światowego przemysłu naftowego:
"Wielu było światlejszych, głośniejszych od niego, ale o cnotliwszego trudno (...) Temu też prostemu człowiekowi dane było zostać twórcą wielkiego wynalazku oświetlenia naftowego. Z obowiązku narodowego zaszczytu tego wydrzeć sobie nie pozwolimy, bo z góry przewidzieć można, iż nam go zechcą zaprzeczać, z obowiązku narodowego winniśmy uczcić trwale nazwisko wynalazcy i przekazać potomności jego zasługi".

źródło: NBP / Mennica Polska / Wikipedia