200 zł, Mikołaj Rej (1505-1569) - 500. rocznica urodzin, 2005

Niskonakładowa, złota moneta kolekcjonerska.

Wyjątkowy wyraz hołdu i uznania dla Mikołaja Reja z Nagłowic.

Mikołaj Rej to polski poeta i prozaik epoki renesansu, a także polityk i teolog ewangelicki.

Twórczość Mikołaja Reja jest bogata i różnorodna.

Rej jest uważany za mistrza opisu literackiego. Nazwany jest Brueglem polskiej literatury, z powodu wyjątkowej wyobraźni malarskiej.

Awers: w środkowej części ukośnie umiejscowione stylizowane gęsie pióro. Z lewej strony u góry wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej oraz półkolem napis : RZECZPOSPOLITA POLSKA oraz oznaczenie roku emisji :2005. Z prawej strony napis : 200/ZŁOTYCH. U dołu faksymile podpisu Mikołaja Reja. Pod lewą łapą orła znak mennicy: M/W.

Rewers: popiersie Mikołaja Reja na tle fragmentów architektury. Z lewej strony półkolem napis: 1505, z prawej 1569. Poniżej popiersia napis: 500.ROCZNICA/URODZIN/MIKOŁAJA/REJA.

Mikołaj Rej (historyczna pisownia nazwiska: Rey, herbu Oksza, pseudonim: Ambroży Korczbok Rożek) urodził się w 1505 r. w Żurawnie pod Haliczem, zmarł w 1569 r.

Rodzice Reja należeli do zamożnej szlachty (herbu Oksza), osiadłej w Nagłowicach koło Jędrzejowa. W 1514 r. Rej rozpoczął naukę w szkole w Skalmierzu, potem w Bursie Jerozolimskiej Akademii Krakowskiej.

Większość swej wiedzy zdobył jednak samodzielnie. Był człowiekiem szeroko oczytanym, znawcą pism Erazma z Rotterdamu. Od 1525 r. pracował na dworze wojewody sandomierskiego Andrzeja Tęczyńskiego jako sekretarz, a z czasem komornik. Poeta podpisywał się często jako Mikołaj Rej z Nagłowic, ale nigdy w Nagłowicach nie mieszkał. Odziedziczył wieś Topola w Krakowskiem i tam żył od ok. 1530 r.

W 1546 r. otrzymał od króla Zygmunta Starego wieś Temerowce za zasługi rymotwórcze. Natomiast król Zygmunt August nadał poecie tytuł sekretarza królewskiego. Około 1540 r. przeszedł na protestantyzm, potem na kalwinizm. Poeta był jednym z pierwszych założycieli i fundatorów-opiekunów zborów kalwińskich na ziemiach polskich. Założył miasteczko Rejowiec. Nie wszystkie utwory poety zachowały się.

Pisał świadomie w języku narodowym – polskim, ale ojcem języka polskiego nazywany jest Kochanowski. Niewątpliwie Rej ujawnia niespotykany talent pisarski, zwłaszcza jako satyryk – obserwator rzeczywistości mu współczesnej. Pisarstwo uważał za powołanie i służbę społeczną.

źródło: NBP / Mennica Polska