HomeNowo¶ciO firmieRegulaminTwój koszykKontakt
Sklep numizmatyczny zaprasza, 13 grudnia 2024 r. U¿ytkownicy online: 215
Poleæ znajonemu  |  Dodaj do ulubionych
Nowo¶ci
Kaseta rocznikowa na srebrne monety kolekcjonerskie i NG NBP - rocznik 2013
pozostali
Cena brutto: 190.00 PLN

5 z³, Ko¶ció³ Mariacki w Krakowie, 2020
NBP
Cena brutto: 9.00 PLN

10 z³, (SGGW) 200-lecie Szko³y G³ównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, 2016
Mennica Polska: Numizmatyka
Cena brutto: 99.00 PLN


Informacje
Plan emisyjny monet
i banknotów w 2018 roku:


Polska Reprezentacja Olimpijska PyeongChang
- 200 zł, 10 zł

Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni August Emil Fieldorf „Nil”
- 10 zł

Wielcy polscy ekonomiści
Fryderyk Skarbek
- 10zł

Moneta okolicznościowa z napisem 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości
- 5 zł

Polskie Termopile - Hodów
- 10 zł

100-lecie czynu zbrojnego Polonii amerykańskiej
- 10 zł

Skarby Stanisława Augusta
Henryk Walezy
- 500 zł, 50 zł

Historia monety polskiej boratynka, tymf Jana Kazimierza
- 20 zł

760-lecie Towarzystwa Strzeleckiego Bractwa Kurkowego
w Krakowie
- 10 zł

100-lecie powstania Gimnazjum
i Liceum im. Stefana Batorego
w Warszawie
- 10 zł

POLONIA RESTITUTA
- 10 zł

125-lecie działalności Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
- 10 zł

Niepodległość
- 20 zł (banknot kolekcjonerski)

Stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości – Ignacy Jan Paderewski
- 100 zł, 10 zł

100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości
- 1 zł, 2018 zł, 100 zł

Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni – Hieronim Dekutowski „Zapora”
- 10 zł

100. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego
- 200 zł, 10 zł

Wiadomo¶ci

Emisje NBP
Emisja monet NBP 2018

Emisja monet NBP 2017

Emisja monet NBP 2016

Emisja monet NBP 2015

Emisja monet NBP 2014

Emisja monet NBP 2013

Emisja monet NBP 2012

Emisja monet NBP 2011

Emisja monet NBP 2010

Emisja monet NBP 2009

Emisja monet NBP 2008

Emisja monet NBP 2007

Emisje monet NBP 1995 - 2006


 
Koronowani Królowie Polski - Mieszko II (1025-1031) - blister numizmatyka, 2007
Nazwa Cena brutto
Koronowani Królowie Polski - Mieszko II (1025-1031) - blister numizmatyka, 2007
118.00 PLN

Producent: Mennica Polska: Numizmatyka

ID: 521

Koronowani Królowie Polski
- Mieszko II (1025-1031)


Kontynuacja popularnej serii "Poczet Królów i Ksi±¿±t Polskich". Cztery numizmaty w eleganckim blistrze z wizerunkiem popiersia i pó³postaci Mieszka II, wybite w niskim nak³adzie - tylko 1000 sztuk.

Data emisji: 3.10.2007 r.
Stop: mosi±dz z³ocony, 2 x mosi±dz srebrzony, mosi±dz
Stempel: lustrzany - 3 pierwsze numizmaty, stempel zwyk³y - ostatni numizmat
¦rednica: 21,00 mm, 2 x 32,00 mm, 27,00 mm
Projektant: Mariusz Brzeziñski (awers), Robert Kotowicz (model gipsowy), Ewa Tyc-Karpiñska (rewers).

Nak³ad limitowany: 1000 kompletów

Projekt nawi±zuje do serii monet „Poczet Królów i Ksi±¿±t Polski” emitowanej przez NBP w latach 1979-2005. W tym czasie wybito w Mennicy monety po¶wiêcone 23 królom i ksi±¿êtom. Inspiracj± by³y rysunki Jana Matejki. Nie wszystkie portrety w³adców opracowane przez s³ynnego malarza zosta³y wyemitowane.

Bior±c pod uwagê opiniê krêgów numizmatycznych Mennica Polska pragnie przedstawiæ Pañstwu pozosta³e wizerunki koronowanych g³ów. Projekty do serii wykonuj± ci sami arty¶ci, którzy projektowali wcze¶niejsze monety. Przy t³oczeniu powtarzane s± tak¿e zasady i ¶rednice obowi±zuj±ce przy produkcji monet kolekcjonerskich.

Na awersach umieszczone s± popiersia i pó³postaci w³adcy, po drugiej stronie znajduj± siê historyczny herb i ³aciñski zapis imienia oraz tytulatury królewskiej. Stanowi to nawi±zanie do oryginalnych monet Polski Królewskiej. Jako drug± w proponowanej przez nas serii „Koronowani królowie Polski” prezentujemy postaæ króla Mieszka II.

W serii do upamiêtnienia przewidziani s±:
- Anna Jagiellonka,
- Mieszko II,

- Wac³aw II,
- Ludwig Wêgierski,
- Jan Olbracht,
- Aleksander Jagielloñczyk,
- Henryk Walezy,
- Micha³ Korybut Wi¶niowiecki,
- August III Sas.

W serii oferowane s±:
  • zestawy z³ote o nak³adzie 100 kompletów,
  • zestawy srebrne o nak³adzie 500 kompletów,
  • blistry o nak³adzie 1000 kompletów.

Koronowani Królowie Polski - Mieszko II (1025-1031) - blister numizmatyka, 2007
Mieszko II - obraz Jana Matejki

Mieszko II Lambert (ur. 990 r., zm. 10 lub 11 maja 1034 r.) - król Polski w latach 1025-1031, ksi±¿ê Polski w latach 1032-1034 z dynastii Piastów, drugi syn Boles³awa I Chrobrego, a pierwszy z ma³¿eñstwa z Emnild±, ksiê¿niczk± zachodnio-s³owiañsk±. Przej±³ w³adzê po ¶mierci ojca i prawdopodobnie wypêdzi³ z kraju swoich dwóch braci. Zorganizowa³ dwa niszczycielskie najazdy na Saksoniê w roku 1028 i 1030.

Nastêpnie prowadzi³ wojny obronne przeciw Niemcom, Czechom i ksi±¿êtom Rusi kijowskiej. Uciek³ z kraju w roku 1031 po ataku Jaros³awa M±drego, który na polskim tronie osadzi³ jego brata Bezpryma. Mieszko zbieg³ do Czech, gdzie zosta³ uwiêziony przez ksiêcia Udalryka. Odzyska³ w³adzê w roku 1032 jako ksi±¿ê jednej z trzech dzielnic. Zjednoczy³ pañstwo, ale nie uda³o mu siê odtworzyæ stabilnych struktur w³adzy. Za jego czasów od Polski odpad³y nabytki terytorialne Boles³awa Chrobrego: Milsko, £u¿yce, Grody Czerwieñskie, Morawy i S³owacja.

M³odo¶æ Mieszka II

Mieszko II ju¿ za ¿ycia ojca by³ aktywny politycznie, co pozwala twierdziæ, ¿e Boles³aw Chrobry wyznaczy³ go na swojego nastêpcê. Uczestniczy³ przede wszystkim w polityce niemieckiej, zarówno jako przedstawiciel Chrobrego, pose³, jak i dowódca wojsk. W roku 1013 przyby³ do Magdeburga, by z³o¿yæ ho³d królowi Henrykowi II. Kilka miesiêcy pó¼niej to samo uczyni³ Boles³aw Chrobry. Nie jest jasny cel wizyty Mieszka, szczególnie ¿e nie by³o przyjête, by dwóch lenników sk³ada³o ho³d z jednego terytorium.

Prawdopodobnie chodzi³o o uzyskanie lenna na Milsko i £u¿yce lub Morawy. Niewykluczone równie¿, ¿e by³ to jedynie ho³d osobisty, nie poci±gaj±cy za sob± zobowi±zañ prawnych. Inna hipoteza zak³ada, ¿e terytoria lenne zosta³y przekazane najpierw synowi Chrobrego, a dopiero pó¼niej jemu samemu, lub ¿e ho³d wi±za³ siê z planowanym ¶lubem Mieszka. Pozycjê m³odego ksiêcia na dworze, zarówno polskim jak i cesarskim, dobitnie zwiêkszy³o zawarte w 1013 r. ma³¿eñstwo z Rychez± [1], córk± palatyna reñskiego Ezzona, szwagra Ottona III.

Zgodnie z zapiskami z klasztoru w Brauweiler pó¼niejszy król polski Mieszko, wys³awszy dziewos³êbów z najró¿norodniejszymi darami, jak przysta³o na osobê królewsk±, za po¶rednictwem wspomnianego w³adcy (króla Niemiec) do jego pierworodnej córki, prosi³ o rêkê Rychezy. Ezzo mia³ status równy ksiêciu terytorialnemu oraz du¿e wp³ywy jako przywódca lotaryñskiej opozycji przeciw Henrykowi II. Poprzez ma³¿eñstwo Mieszka z jego córk± dynastia piastowska wesz³a w kr±g rodziny cesarskiej i zyska³a pozycjê równ±, je¶li nie wy¿sz± od pierwszych rodów Rzeszy. Prawdopodobnie po ¶lubie zgodnie z panuj±cymi zwyczajami ojciec wydzieli³ Mieszkowi osobn± dzielnicê. Przyjmuje siê, ¿e by³a to ziemia krakowska z Wawelem stanowi±cym rezydencjê m³odego ksiêcia.

W 1014 roku Mieszko zosta³ wys³any przez ojca do Czech w roli emisariusza. Mia³ przekonaæ ksiêcia Udalryka do sojuszu przeciw Henrykowi II. Misja zakoñczy³a siê niepowodzeniem, a Udalryk uwiêzi³ Mieszka. Zosta³ on uwolniony dopiero po interwencji cesarza, który pomimo zdrady Chrobrego lojalnie wype³nia³ obowi±zki seniora i uj±³ siê za swoim wasalem. W efekcie Mieszko trafi³ na dwór cesarski w Marseburgu, staj±c siê zak³adnikiem w³adcy niemieckiego. Prawdopodobnie Henryk chcia³ w ten sposób wymusiæ na Boles³awie Chrobrym przybycie do Marseburga i wyja¶nienie antycesarskich dzia³añ. Plan ten nie powiód³ siê, poniewa¿ pod naciskiem spokrewnionych z Mieszkiem mo¿now³adców saskich cesarz zgodzi³ siê na powrót Mieszka do Polski.

Rok pó¼niej Mieszko stan±³ na czele wojsk polskich w kolejnej wojnie z Henrykiem II. Przebieg kampanii nie by³ korzystny dla cesarza. Jego armia potrzebowa³a ponad miesi±ca, by osi±gn±æ liniê Odry, nastêpnie napotka³a silny opór wojsk Chrobrego pod dowództwem Mieszka. Henryk wys³a³ do ksiêcia pos³ów, staraj±c siê sk³oniæ go do zawarcia separatystycznego pokoju.

Mieszko odmówi³, a sam cesarz nie zdo³a³ rozbiæ jego oddzia³ów i rozpocz±³ odwrót przez kraj Dziadoszan. Ksi±¿ê polski ruszy³ w pogoñ za nim, zadaj±c armii niemieckiej du¿e straty. Po dotarciu do Mi¶ni bezskutecznie próbowa³ oblegaæ gród swojego szwagra, margrabiego Hermana. Walki usta³y jesieni± i zosta³y wznowione dopiero w roku 1017 po fiasku rozmów pokojowych. Si³y cesarskie sforsowa³y Odrê ko³o Krosna Odrzañskiego i omijaj±c g³ówne grody, ruszy³y w stronê Niemczy.

W tym samym czasie Mieszko na czele 10 secin (legii) jazdy przeprowadzi³ z Moraw atak na sprzymierzone z Henrykiem Czechy. Dywersyjne dzia³anie odnios³o skutek i cesarz zrezygnowa³ z frontalnego ataku. Rozpocz±³ zamiast tego nieudane oblê¿enie Niemczy. Rok pó¼niej zawarto korzystny dla Polski pokój w Budziszynie. Ze wzglêdu na ¶mieræ Thietmara, g³ównego kronikarza tego okresu, nie ma niemal ¿adnych informacji na temat Mieszka od roku 1018 do 1025, kiedy przej±³ on w³adzê w pañstwie.

Jedynie Gall Anonim wspomina o m³odym ksiêciu przy okazji opisu wyprawy jego ojca na Ru¶ w roku 1018: "ze wzglêdu na to, ¿e (...) syna swego Mieszka jeszcze nie uwa¿a³ za zdolnego do sprawowania rz±dów, ustanowi³ tam panem w swoim zastêpstwie pewnego Rusina ze swego rodu". Wypowied¼ ta by³a zapewne efektem niewiedzy kronikarza, poniewa¿ w roku 1018 Mieszko II mia³ 28 lat i by³ ju¿ prawdopodobnie w pe³ni zdolny do sprawowania w³adzy. Zarazem osadzenie na tronie ¦wiêtope³ka w ¿adnym razie nie by³o wyborem wynikaj±cym z braku kandydata, ale raczej jednym z g³ównych celów wyprawy.

Panowanie Mieszka II

Koronacja i dziedzictwo

Tu¿ po ¶mierci ojca, Mieszko zosta³ koronowany na króla Polski w dniu 25 grudnia 1025 roku przez arcybiskupa gnie¼nieñskiego Hipolita w katedrze gnie¼nieñskiej. Zdaniem kronikarzy niemieckich uczyni³ to samowolnie, co w ówczesnej sytuacji politycznej mog³o byæ poniek±d prawd±. Po ojcu Mieszko II odziedziczy³ rozleg³e terytorium, sk³adaj±ce siê nie tylko z wiêkszo¶ci ziem pañstwa gnie¼nieñskiego Mieszka I (bez Pomorza Zachodniego), ale równie¿ Milska, £u¿yc, Moraw i Grodów Czerwieñskich. By³ wa¿nym ¶rodkowoeuropejskim w³adc± i posiada³ rozleg³e koligacje w Rzeszy, co dobrze wró¿y³o jego rozpoczynaj±cym siê rz±dom. Nie jest jasne, w jaki sposób Mieszko potraktowa³ po przejêciu w³adzy swoich dwóch braci: Bezpryma i Ottona. Zapiski kronikarskie pozwalaj± przypuszczaæ, ¿e zostali oni wypêdzeni lub zmuszeni do ucieczki z kraju. Otto zosta³ ponoæ wygnany, poniewa¿ sprzyja³ cesarzowi Konradowi II. Inne ¼ród³o wspomina o Bezprymie, który przebywa³ rzekomo na Rusi.

Wsparcie opozycji niemieckiej

W 1026 roku król niemiecki Konrad II uda³ siê do Italii na cesarsk± koronacjê. Jego nieobecno¶æ zwiêkszy³a aktywno¶æ opozycji skupionej wokó³ ksiêcia szwabskiego Ernesta II i Fryderyka lotaryñskiego. Przeciwnicy Konrada postanowili zdobyæ przychylno¶æ posiadaj±cego znaczn± pozycjê Mieszka II. ¦ladem tych starañ by³a ksiêga modlitewna przys³ana Mieszkowi przez Matyldê Szwabsk± oko³o 1027 roku. Wolumin zatytu³owano: "Liber officiorum quem Romanum ordinem apellant". Zdobi³a go ca³ostronicowa miniatura przedstawiaj±ca ksiê¿nê wrêczaj±c± ksiêgê siedz±cemu na krze¶le tronowym królowi. Do daru do³±czono list dedykacyjny zawieraj±cy wiele cennych, choæ zapewne przesadzonych informacji na temat w³adcy Polski. Matylda nazwa³a go wybitnym królem, po¶wiêconym wzorem ojca szerzeniu chrze¶cijañstwa. Chwali³a zas³ugi Mieszka w budowaniu nowych ko¶cio³ów, jak równie¿ znajomo¶æ ³aciny i niezwykle rzadkiej w tych czasach greki. Wszystko wskazuje na to, ¿e dar wywo³a³ spodziewany efekt, a Mieszko obieca³ podj±æ dzia³ania zbrojne.

Wyprawê wojenn± maj±c± wspomóc opozycjê zaczêto przygotowywaæ jesieni± 1027 roku. W po³owie tego samego roku Konrad II powróci³ do kraju i podj±³ walkê z rebeliantami. Pokona³, a nastêpnie uwiêzi³ i pozbawi³ w³adztwa Ernesta szwabskiego. Dopiero wtedy, gdy w Niemczech walki ju¿ dogasa³y, z wypraw± ruszy³ Mieszko II. W 1028 r. polskie wojska dokona³y ³upie¿czego najazdu na Saksoniê i uprowadzi³y licznych jeñców. Zniszczenia mia³y byæ tak wielkie, ¿e wed³ug saskich ¼róde³ po przej¶ciu wojsk Mieszka trawa nie chcia³a rosn±æ. Samego króla Polski oskar¿ano o wiaro³omstwo, zarazem przypominaj±c, ¿e uzurpowa³ on sobie prawo do królewskiej korony. Najazd dotyczyæ musia³ tak¿e ziem plemienia Wieletów. W pa¼dzierniku 1028 r. na zjazd pañstwowy w Pöhlde przyby³o ich poselstwo, prosz±c cesarza o obronê przed atakami Mieszka II i obiecuj±c wsparcie w walce z w³adc± Polski.

Wyprawy odwetowe

Zorganizowany zbyt pó¼no najazd nie wp³yn±³ na szanse rebeliantów, wywo³a³ natomiast odwetow± wyprawê cesarza. Wojska Konrada jesieni± 1029 r. uderzy³y na £u¿yce, przystêpuj±c do bezskutecznego oblê¿enia Budziszyna. Niemcy nie otrzymali obiecanego wsparcia Wieletów, a wyprawa zakoñczy³a siê niepowodzeniem, poniewa¿ zagro¿ony przez Wêgrów w³adca Niemiec zmuszony zosta³ do odwrotu. W 1030 r. Mieszko zabezpieczony sojuszem z Wêgrami raz jeszcze najecha³ Saksoniê. Tymczasem jego po³udniowy sprzymierzeniec zaatakowa³ Bawariê, przej¶ciowo zajmuj±c Wiedeñ. W odpowiedzi cesarz zorganizowa³ kolejn± wyprawê przeciw królowi Polski, tym razem organizuj±c szersz± koalicjê antymieszkowsk±.

Ju¿ w 1030 r. do ofensywy przeszed³ ksi±¿ê Rusi Kijowskiej Jaros³aw M±dry. Uderzy³ on na Ru¶ Czerwon±, zajmuj±c przygraniczny gród Be³z. Prawdopodobnie w 1031 r. syn w³adcy Czech Udalryka, Brzetys³aw zaatakowa³ i zdoby³ Morawy (w literaturze pojawiaj± siê mniej popularne daty odpadniêcia Moraw: 1021, 1029 i 1030). Warto jednak zauwa¿yæ, ¿e czeska historiografia opowiada siê za okresem panowania Boles³awa Chrobrego i datuje utratê Moraw przez Polskê na lata 1018-1020. Sam cesarz w 1031 r. zawar³ pokój ze sprzymierzonymi z Mieszkiem II Wêgrami. Prawdopodobnie rz±dz±cy w tym kraju Stefan I zaj±³ w zamian S³owacjê. Konrad nie musia³ ju¿ obawiaæ siê ataku z po³udnia i jesieni± 1031 r. ruszy³ z ofensyw± na £u¿yce i Milsko. Ofensywa zakoñczy³a siê sukcesem, a Mieszko zrzek³ siê obydwu ziem. W efekcie od Polski odpad³y zdobycze Boles³awa Chrobrego, o które prowadzi³ wieloletnie wojny z Henrykiem II.

Sytuacja w kraju

Historycy przypuszczaj±, ¿e przyczyn± szybkiej kapitulacji Mieszka II by³a z³a sytuacja wewnêtrzna w kraju. Odziedziczony po Boles³awie Chrobrym system monarchii wojennej wymaga³ do funkcjonowania prowadzenia zwyciêskich i przynosz±cych liczne ³upy wojen. W przeciwnym razie koszty utrzymywania rozbudowanej dru¿yny ksi±¿êcej spada³y na ludno¶æ pañstwa. Tymczasem od najazdu na Saksoniê Mieszko jedynie broni³ swojego terytorium. Co wiêcej - przegrane wojny os³abia³y pozycjê ksiêcia, co uaktywni³o opozycjê w¶ród grup spo³ecznych, którym wcze¶niejsze wojny nie przynios³y korzy¶ci. Dodatkowym problemem by³ kryzys dynastyczny. Dwaj prawdopodobnie wypêdzeni bracia Mieszka II podjêli próby odzyskania w³adzy przy pomocy obcych si³.

Atak Jaros³awa M±drego i utrata w³adzy

Prawdopodobnie problemy brata jako pierwszy wykorzysta³ Bezprym, który przypuszczalnie przy wsparciu Ottona zdoby³ wsparcie ksi±¿±t ruskich w d±¿eniu do przejêcia w³adzy. Kiedy Mieszko zajêty by³ obron± £u¿yc ze wschodu ruszy³a wyprawa Jaros³awa M±drego i M¶cis³awa. W 1031 r. ponownie najechali oni i przy³±czyli do swojego kraju Grody Czerwieñskie, a nastêpnie osadzili Bezpryma na tronie. Mieszko zmuszony zosta³ do ucieczki z kraju. Nie móg³ zbiec na Wêgry, poniewa¿ drogê zagradza³y mu oddzia³y ruskie, a król Stefan nie by³ mu przychylny. Tym bardziej wykluczona by³a ucieczka do najechanej kilka lat wcze¶niej Saksonii. Pozbawiony alternatyw Mieszko wyruszy³ do Czech. Ksi±¿ê Uldaryk po raz kolejny uwiêzi³ Mieszka, tym razem jednak nie móg³ on liczyæ na wsparcie cesarza. Zosta³ nie tylko pojmany, ale równie¿ wykastrowany, co mia³o byæ kar± za o¶lepienie przez Boles³awa Chrobrego ksiêcia czeskiego Boles³awa III Rudego. Gall Anonim nastêpuj±co przedstawi³ to wydarzenie w swojej kronice: "Opowiadaj± te¿, ¿e Czesi schwytali [go] zdradziecko na wiecu i rzemieniami skrêpowali mu genitalia tak, ¿e nie móg³ ju¿ p³odziæ [potomstwa], za to, ¿e król Boles³aw, jego ojciec, podobn± im wyrz±dzi³ krzywdê, o¶lepiwszy ich ksiêcia, a swego wuja. Mieszko tedy powróci³ wprawdzie z niewoli, lecz ¿ony wiêcej nie zazna³".

Rz±dy Bezpryma i odzyskanie tronu

Nowy ksi±¿ê Bezprym rozpocz±³ prawdopodobnie krwawe prze¶ladowania mo¿now³adztwa wiernego Mieszkowi II. W czasie gdy sprawowa³ w³adzê dosz³o te¿ do buntów ludno¶ci, znanych pod nazw± reakcji pogañskiej. Rozk³adowi uleg³y struktury w³adzy, upad³ autorytet ksiêcia, a sam Bezprym odes³a³ cesarzowi polskie insygnia koronacyjne. Jak podaje Rocznik hildesheimski zosta³ zamordowany przez swoich w rok po przejêciu w³adzy (1032 r.). Inspiratorami morderstwa mieli byæ jego bracia. Po ¶mierci Bezpryma tron Polski pozosta³ nieobsadzony. Mieszko przebywa³ w niewoli czeskiej, natomiast Otto prawdopodobnie w Niemczech. ¬ród³a niemieckie podaj±, ¿e Konrad zorganizowa³ wyprawê zbrojn± do Polski. Nieznany jest jej przebieg i efekty, wiadomo natomiast, ¿e Uldaryk uwolni³ Mieszka, który zapewne powróci³ do kraju. Reaguj±c na odzyskanie w³adzy przez swojego niedawnego przeciwnika, cesarz natychmiast uda³ siê do Marseburga i rozpocz±³ przygotowania do wyprawy przeciw Polsce. Mieszko nie by³ przygotowany do konfrontacji, u¿y³ wiêc swoich wp³ywów na dworze niemieckim celem dyplomatycznego rozwi±zania konfliktu. W 1032 r. w Merseburgu dosz³o do spotkania Konrada II z ¿yj±cymi spadkobiercami rodu Piastów.

Pozbawiony alternatywy Mieszko zrzek³ siê korony i zgodzi³ na podzia³ kraju miêdzy trzech ubiegaj±cych siê o tron pretendentów: siebie, Ottona i Dytryka, który by³ synem jednego z braci Boles³awa Chrobrego. Roczniki hildesheimskie nastêpuj±co opisuj± to wydarzenie: "Ten¿e [Mieszko] rozumiej±c powody swej niestosownej zuchwa³o¶ci, z jak± w latach poprzednich wystêpowa³ (...) wyprawi³ swoich pos³ów do cesarza i prosi³ o wyznaczenie czasu celem stawienia siê i dania godnego zado¶æuczynienia. I potem za zgod± cesarza w dniu 7 lipca przyby³ do Marseburga i sam podda³ siê w³adzy cesarskiej, zapomniawszy mianowicie korony i ca³ego wystroju królewskiego. Którego cesarz ³askawiej ni¿ ów sam przyj±wszy, przydzieli³ jemu i jego bratankowi, niejakiemu Thiedrykowi, królestwo tj. pañstwo, jakie sam przedtem posiada³." Inny niemiecki kronikarz, Wipo wspomnia³ o podziale kraju na trzy czê¶ci. Trzeci± mia³ otrzymaæ brat Mieszka, Otto, z którym ten prawdopodobnie wspólnie zorganizowa³ zabójstwo Bezpryma. Przypuszcza siê, ¿e do podzia³u pañstwa miêdzy Mieszka i Ottona dosz³o pokojowo, jeszcze przed zjazdem w Merseburgu. Mieszko otrzyma³ prawdopodobnie Ma³opolskê i Mazowsze, Otto ¦l±sk, natomiast Dytryk Wielkopolskê [2]. Inna propozycja podzia³u zak³ada, ¿e Mieszkowi przypad³a sto³eczna Wielkopolska, a pozosta³e dzielnice przejêli Otto i Dytryk [3]. Jakkolwiek dok³adnie przebiega³, podzia³ pañstwa nie utrzyma³ siê d³ugo. Kiedy w 1033 r. zmar³ ksi±¿ê Otto, Mieszko przej±³ jego dzielnicê. Nastêpnie wypêdzi³ Dytryka (o ile ten w ogóle dotar³ do Polski) i tym samym zjednoczy³ pañstwo. Mieszko odzyska³ pe³niê w³adzy, ale nadal zmuszony by³ do walki z reakcj± pogañsk± i spo³eczn±, a odbudowa struktur pañstwa przebiega³a bardzo opornie. Warto podkre¶liæ, ¿e w Polsce nie przyjêto do wiadomo¶ci zrzeczenia siê korony i po 1032 roku polskie roczniki wci±¿ nazywa³y go królem.

¦mieræ Mieszka II

Mieszko zmar³ nagle w dniu 10 lub 11 maja 1034 r., pozostawiaj±c synowi Kazimierzowi pañstwo os³abione i znacznie okrojone terytorialnie wzglêdem pocz±tku panowania. Prawdopodobnie wkrótce od kraju odpad³o Mazowsze rz±dzone przez by³ego cze¶nika Miec³awa. Mieszko II zmar³ ¶mierci± naturaln±, co stwierdzaj± jednoznacznie polskie roczniki. Informacja, ¿e zosta³ zamordowany przez swojego miecznika, pochodz±ca z kroniki Gotfryda z Viterbo, odnosi siê do Bezpryma. Grób ksiêcia znajduje siê w katedrze w Poznaniu. Sytuacjê w kraju po ¶mierci ksiêcia w krótkich s³owach opisa³ wspomniany ju¿ Wipo: "Mieszko, ksi±¿ê Polski, zszed³ przedwczesn± ¶mierci±, a wiara chrze¶cijañska tam przez jego poprzedników zaczêta i przez niego lepiej umocniona, upad³a niestety, w sposób godny p³aczu."

Imiona i przydomek Mieszka II

Pierwsze imiê ksi±¿ê otrzyma³ prawdopodobnie po dziadku, Mieszku I. Drugie (Lambert), niekiedy b³êdnie uznawane za przydomek, by³o przejawem ¿ywego w Polsce kultu ¶w. Lamberta. Nosi³ je te¿ stryj Mieszka II, Lambert Mieszkowic. Przypuszcza siê, ¿e wybór imion dla syna by³ wyrazem ocieplenia siê stosunków miêdzy Boles³awem Chrobrym a jego macoch± Od± [4]. Wspó³czesna historiografia nie przypisuje Mieszkowi II ¿adnego sta³ego przydomku, natomiast do XIX wieku okre¶lany by³ on mianem "Gnu¶ny". Podstaw± dla tego epitetu by³y krytyczne opinie kronikarzy XII-wiecznych, a szczególnie s³owa tworz±cego w XV w. Jana D³ugosza: "okaza³ siê cz³owiekiem gnu¶nego charakteru, têpego umys³u, niezgrabny, w radach nierozs±dny, w dzia³aniu s³aby, ma³o zdatny do spraw wiêkszej wagi". Na tak± ocenê kronikarzy wp³ynê³a prawdopodobnie chêæ uwypuklenia wielko¶ci Boles³awa Chrobrego (podobn± sytuacjê mo¿na by³o zaobserwowaæ m.in. we Francji, gdzie budowano legendê Ludwika IX ¦wiêtego dyskredytuj±c dokonania jego poprzednika Ludwika VIII i nastêpcy Filipa III [5]).

Dopiero wspó³czesna historiografia zrehabilitowa³a postaæ Mieszka II, pora¿ki t³umacz±c w wiêkszym stopniu z³± sytuacj± wewnêtrzn± pañstwa odziedziczon± po Boles³awie Chrobrym i dzia³alno¶ci± spiskow± braci ksiêcia, ni¿ jego osobistymi cechami. Akcje fundacyjne Mieszka II Z listu ksiê¿nej Matyldy i zapisków kronikarskich Wipona dowiadujemy siê o zakrojonej na szerok± skalê akcji fundacyjnej prowadzonej przez Mieszka II. Potwierdziæ mo¿na ze spor± pewno¶ci± ufundowanie przez niego przynajmniej dwóch ¶wi±tyñ. Kiedy po ¶lubie z Rychez± Mieszko przej±³ Ma³opolskê na Wawelu powsta³ ko¶ció³ pod wezwaniem ¶w. Feliksa i rotunda pw. ¶w. ¶w. Feliksa i Adaukta. Oba wezwania trafi³y do Krakowa z Koloni, siedziby ojca Rychezy, palatyna Ezzona.

Sylwetka Mieszka II w ¼ród³ach

List ksiê¿nej Matyldy do Mieszka II: "Poniewa¿ ³aska Bo¿a u¿yczy³a Ci królewskiego tytu³u zarówno jak i zaszczytu, i w najznakomitszy sposób wyposa¿y³a w niezbêdn± do tego umiejêtno¶æ rz±dzenia, po¶wiêci³e¶ za szczê¶liwym natchnieniem, jak s³ysza³am, z pobo¿nym sercem samemu Bogu pocz±tki swego panowania (...) Nie do¶æ Ci tego, ¿e mo¿esz we w³asnym i w ³aciñskim jêzyku chwaliæ godnie Boga, zapragn±³e¶ jeszcze w greckim. Te i podobne usi³owania, je¿eli w nich do koñca wytrwaæ, przysparzaj± Ci s³awy najbogobojniejszego w³adcy i po¶wiadczaj± jak najdowodniej, ¿e nie tyle ludzkim, ile boskim wyrokiem powo³any zosta³e¶ do rz±dzenia ludem wiernym Bogu; znan± jest Twoja sprawiedliwo¶æ w s±dzie, Twoja dobroæ i przeczysta Twoich obyczajów szlachetno¶æ.[6]"
Kronika Galla Anonima: "By³ zacnym rycerzem, wiele te¿ dokona³ dzie³ rycerskich, których wyliczanie za d³ugo by trwa³o. On te¿ sta³ siê przedmiotem nienawi¶ci dla wszystkich s±siadów, a to skutkiem zawi¶ci, jak± ¿ywili dla jego ojca; lecz nie odznacza³ siê ju¿, tak jak ojciec ani zaletami ¿ywota, ani obyczajów, ani te¿ bogactwami. [7]".
Przypisy: 1. ↑ Istnieje mniejszo¶ciowa, niepodparta ¼ród³owo hipoteza jakoby do zarêczyn Mieszka II i Rychezy dosz³o ju¿ podczas zjazdu w Gnie¼nie. Pisze o tym m.in. Labuda G. w "Pierwsze pañstwo polskie" 2. ↑ za: Szczur S. "Historia Polski ¶redniowiecze", s. 80 3. ↑ za: Labuda G. Pierwsze pañstwo piastowskie, s. 54 4. ↑ za: Jasiñski K. Rodowód pierwszych Piastów, s. 114 5. ↑ Ludwik Stomma, Królów polskich i francuskich przypadki, Warszawa 2000, ISBN 83-87988-69-3, s. 32 6. ↑ cytat za: "Dar Matyldy" w wortalu Polskie Dzieje 7. ↑ Gall Anonim, Kronika polska, s. 40.

¼ród³o: Mennica Polska / Wikipedia


Dostêpno¶æ: produkt dostêpny




 |  Strona g³ówna  |  Nowo¶ci  |  O firmie  |  Regulamin  |  Aktualny stan koszyka  |  Kontakt  | 
oprogramowanie Sklepy internetowe

Sklep numizmatyczny - Polskie i zagraniczne monety kolekcjonerskie, banknoty polimerowe
Monety z³ote, monety srebrne, monety Kanonizacja Jana Paw³a II, monety okolicznoœciowe 5 z³
Numizmatyka: Z³oto lokacyjne: Z³ote sztabki: Abonament numizmatyczny 2015
Skarby Stanis³awa Augusta, Kanonizacja Jan Pawe³ II
Sitemap