"Ja ciebie lubiê Wyczó³ za to,
¿e ty siê, szelmo, tak sztuk± bawisz."
Stanis³aw Witkiewicz
Leon Jan Wyczó³kowski (ur.
11 kwietnia 1852 r. w Hucie Miastkowskiej ko³o Siedlec, zm. 27 grudnia
1936 r. w Warszawie, lecz zosta³ pochowany we Wtelnie pod Bydgoszcz±),
polski malarz, grafik i rysownik; jeden z czo³owych przedstawicieli
okresu M³odej Polski w nurcie malarstwa realistycznego.
Leon
Wyczó³kowski, Ujrza³em raz, 1884
Malarz kszta³ci³ siê w Klasie Rysunkowej w Warszawie pod kierunkiem
Antoniego Kamiñskiego, Rafa³a Hadziewicza i Wojciecha Gersona, potem w
Monachium (1875-1877) i w Akademii Sztuk Piêknych w Krakowie pod
kierunkiem Jana Matejki (1877-1879).
W roku 1897 by³ jednym z za³o¿ycieli Towarzystwa Artystów
Polskich "Sztuka". W latach 1895-1911 by³ profesorem ASP w Krakowie, a
od 1934 roku ASP w Warszawie.
Artysta zamierza³ pocz±tkowo po¶wiêciæ siê malarstwu historycznemu,
zachowuj±c dokumentalny realizm szczegó³u. Po pobycie w
Pary¿u zmieni³ swoje zainteresowania i wykorzystywa³ pewne rozwi±zania
impresjonizmu, maluj±c pejza¿e i sceny rodzajowe z silnymi efektami
¶wietlnymi ("Rybacy"). Na krótko uleg³ wp³ywowi symbolizmu
("Druid skamienia³y"). Oko³o 1900 roku przyciemni³ paletê.
Pó¼niejsz±
twórczo¶æ Wyczó³kowskiego
cechuje bogactwo ¶rodków formalnych. Znakomicie oddawa³ on
urodê kwiatów i martwych natur. Portretowa³ niemal ca³y
¶wiat artystyczny Krakowa.
Leon Wyczó³kowski,
Widok Wawelu
z Kaplic± Zygmuntowsk± w
zimie, 1914
Otwarte po wojnie w
Bydgoszczy w dniu 11 kwietnia 1946 r. (w rocznicê urodzin artysty)
Muzeum Okrêgowe przyjê³o imiê tego wybitnego malarza.
Wdowa po nim przekaza³a Muzeum obrazy, rysunki oraz wiele pami±tek
osobistych, m.in. wyposa¿enie pracowni.
W specjalnym dziale muzeum
po¶wiêconym wy³±cznie Leonowi Wyczó³kowskiemu zgromadzono
ok. 700 prac.
Malarz jest patronem bydgoskiej Pañstwowej Ogólnokszta³c±cej
Szko³y Sztuk Piêknych i Liceum Plastycznego, które mieszcz±
siê przy ulicy Konarskiego.
Leon
Wyczó³kowski, Rybacy brodz±cy, 1891
Znane dzie³a Leona
Wyczó³kowskiego:
* Ujrza³em raz ... (1884, olej na p³ótnie, 73 x 57 cm,
Muzeum Narodowe w Warszawie),
* Weso³e pacholêta (1891, olej na p³ótnie, 68 x 50 cm,
Muzeum Narodowe w Warszawie),
* Orka na Ukrainie (1892, olej na p³ótnie, 73 x 122 cm,
Muzeum Narodowe w Krakowie),
* Tatry (1906),
* Gdañsk (1909),
* Teka huculska (1910),
* Wawel (1911-1912),
* Stara Warszawa (1916),
* Bia³e ró¿e (1908, olej na p³ótnie, 86 x 64 cm,
w³asno¶æ prywatna),
* Stañczyk (1898), olej na p³ótnie, Muzeum Narodowe w
Krakowie,
* G³owa Chrystusa (1882/1883), olej na tekturze, Muzeum Narodowe w
Krakowie,
* Welon (1885), olej na p³ótnie, Muzeum
Górno¶l±skie w Bytomiu,
* Krucyfiks wawelski (1896), olej na p³ótnie, Muzeum
Narodowe w Krakowie,
* Kopanie buraków (1903), pastel na kartonie, Muzeum
Okrêgowe w Bydgoszczy,
* Wiosna w Go¶cieradzu (1933), akwarela, tusz, kredka, Muzeum Okrêgowe
w Bydgoszczy,
* Kurhan na Ukrainie (1894), olej na p³ótnie, Muzeum
Okrêgowe w Bydgoszczy,
* O³tarz Mariacki litografia, Muzeum Okrêgowe w Bydgoszczy.
¼ród³o: NBP / Mennica Polska / Wikipedia
