Wyklêci przez komunistów ¿o³nierze niez³omni – Hieronim Dekutowski "Zapora"

Major Wojska Polskiego Hieronim Dekutowski urodzi³ siê 24 wrze¶nia 1918 r. w Tarnobrzegu. Aktywna postawa odpowiedzialno¶ci patriotycznej cechowa³a Dekutowskiego ju¿ w latach m³odzieñczych. Harcerz dru¿yny im. Jana Henryka D±browskiego, cz³onek Sodalicji Mariañskiej. Podczas wojny obronnej 1939 r. by³ ochotnikiem, 17 wrze¶nia przekroczy³ granicê z Wêgrami i zosta³ internowany. Z obozu jednak uciek³ i przedosta³ siê do Francji, gdzie w Polskich Si³ach Zbrojnych walczy³ z Niemcami. Nastêpnie zosta³ ewakuowany do Anglii. W marcu 1943 r., zaprzysiê¿ony jako cichociemny, przyj±³ pseudonimy „Zapora” i „Odra” (u¿ywa³ g³ównie tego pierwszego).

W nocy z 16 na 17 wrze¶nia 1943 r. w ramach operacji zrzutu cichociemnych („Neon 1”) Hieronim Dekutowski trafi³ do placówki „Garnek” 103 w okolicach Wyszkowa. Lot z Anglii halifaksem BB-378 „D”, nale¿±cym do dywizjonu RAF, trwa³ 12 godzin i 30 minut.

Pocz±tkowo Dekutowski dowodzi³ oddzia³em  AK w Inspektoracie Zamo¶æ, broni±c ludno¶æ Zamojszczyzny przed wysiedleniami. W styczniu 1944 r. zosta³ szefem Kedywu AK w Inspektoracie Lublin − Pu³awy.

Jeden z ¿o³nierzy  tak  go  zapamiêta³: „Wkrótce zyska³ opiniê wybitnego dowódcy. Cechowa³a go odwaga, szybko¶æ decyzji, a jednocze¶nie ostro¿no¶æ i ogromne poczucie odpowiedzialno¶ci za ludzi. Znakomicie wyszkolony w pos³ugiwaniu siê broni± rêczn± i maszynow±, niepozorny, ale obdarzony wielkim czarem osobistym, umia³ byæ wymagaj±cy i utrzymywa³ ¿elazn± dyscyplinê w podleg³ych mu oddzia³ach, co w po³±czeniu z umiarem i trosk± o ka¿dego ¿o³nierza zapewnia³o mu u podkomendnych ogromny mir. Nazywali go »Starym«, choæ nie mia³ jeszcze trzydziestu lat”.

Dwustuosobowy oddzia³ „Zapory” przeprowadzi³ 83 akcje bojowe i dywersyjne. Bra³ udzia³ w akcji „Burza” na Lubelszczy¼nie, po czym bezskutecznie próbowa³ przedrzeæ siê na pomoc walcz±cej Warszawie.

Po wej¶ciu Sowietów Dekutowski nie z³o¿y³ broni. W odpowiedzi na komunistyczny terror stworzy³ poakowski oddzia³ samoobrony,  licz±cy, podobnie jak w czasie  niemieckiej okupacji, oko³o 200 osób. Dokona³ wielu brawurowych akcji odwetowych na NKWD, UB, KBW i MO. Jako najwybitniejszemu dowódcy podporz±dkowa³a mu siê wiêkszo¶æ oddzia³ów Zrzeszenia Wolno¶æ i Niezawis³o¶æ (WiN) na Lubelszczy¼nie. Walce o woln± Ojczyznê po¶wiêci³ nawet prywatne ¿ycie. Ukochanej narzeczonej powiedzia³: „Idê do lasu, nie wiem, czy prze¿yjê, nie mo¿emy byæ razem”.

„Zapora” razem z dowódcami pododdzia³ów swojego zgrupowania zosta³ aresztowany przez komunistyczn± bezpiekê we wrze¶niu 1947 r. w Nysie. Przewiezionych do aresztu ¶ledczego na Rakowieck± w Warszawie poddano brutalnemu ¶ledztwu. 15 listopada 1948 r.komunistyczny s±d skaza³ siedmiu „Zaporczyków” na kilkakrotne kary ¶mierci. Hieronim Dekutowski zosta³ zamordowany strza³em w ty³ g³owy 7 marca 1949 r. Jego szcz±tki odnaleziono i zidentyfikowano dopiero w 2013 r.

Przez d³ugie lata PRL-u komuni¶ci zak³amywali jego ¿yciorys. Inaczej by³o na Zachodzie, gdzie w 1964 r. legalny Rz±d Rzeczypospolitej Polskiej na uchod¼stwie przyzna³ po¶miertnie mjr. „Zaporze” Srebrny Krzy¿ Virtuti Militari. Dopiero w 1994 r. S±d Wojewódzki w Warszawie uzna³, ¿e Hieronim Dekutowski i jego zamordowani podkomendni prowadzili dzia³alno¶æ na rzecz niepodleg³ego bytu Pañstwa Polskiego.

Tadeusz P³u¿añski