HomeNowo¶ciO firmieRegulaminTwój koszykKontakt
Sklep numizmatyczny zaprasza, 11 listopada 2024 r. U¿ytkownicy online: 575
Poleæ znajonemu  |  Dodaj do ulubionych
Nowo¶ci
10 z³, Wielcy polscy ekonomi¶ci - Adam Krzy¿anowski, 2021
NBP
Cena brutto: 169.00 PLN

10 z³, 100. rocznica urodzin ¦wiêtego Jana Paw³a II, 2020
NBP

500 z³ + 20 z³, moneta z³ota + banknot Lech Kaczyñski. Warto byæ Polakiem, 2021
NBP
Cena brutto: 14900.00 PLN


Informacje
Plan emisyjny monet
i banknotów w 2018 roku:


Polska Reprezentacja Olimpijska PyeongChang
- 200 zł, 10 zł

Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni August Emil Fieldorf „Nil”
- 10 zł

Wielcy polscy ekonomiści
Fryderyk Skarbek
- 10zł

Moneta okolicznościowa z napisem 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości
- 5 zł

Polskie Termopile - Hodów
- 10 zł

100-lecie czynu zbrojnego Polonii amerykańskiej
- 10 zł

Skarby Stanisława Augusta
Henryk Walezy
- 500 zł, 50 zł

Historia monety polskiej boratynka, tymf Jana Kazimierza
- 20 zł

760-lecie Towarzystwa Strzeleckiego Bractwa Kurkowego
w Krakowie
- 10 zł

100-lecie powstania Gimnazjum
i Liceum im. Stefana Batorego
w Warszawie
- 10 zł

POLONIA RESTITUTA
- 10 zł

125-lecie działalności Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
- 10 zł

Niepodległość
- 20 zł (banknot kolekcjonerski)

Stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości – Ignacy Jan Paderewski
- 100 zł, 10 zł

100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości
- 1 zł, 2018 zł, 100 zł

Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni – Hieronim Dekutowski „Zapora”
- 10 zł

100. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego
- 200 zł, 10 zł

Wiadomo¶ci

Emisje NBP
Emisja monet NBP 2018

Emisja monet NBP 2017

Emisja monet NBP 2016

Emisja monet NBP 2015

Emisja monet NBP 2014

Emisja monet NBP 2013

Emisja monet NBP 2012

Emisja monet NBP 2011

Emisja monet NBP 2010

Emisja monet NBP 2009

Emisja monet NBP 2008

Emisja monet NBP 2007

Emisje monet NBP 1995 - 2006


 
10 z³, Historia Jazdy Polskiej - Je¼dziec piastowski, 2006
Nazwa Cena brutto Cena brutto
10 z³, Historia Jazdy Polskiej - Je¼dziec piastowski, 2006
89.00 PLN
179.00 PLN

Producent: NBP - srebrne monety

ID: 308

 Seria: "Historia Jazdy Polskiej"

Stan zachowania monety: I (menniczy)
Nomina³: 10 z³
Srebro: Ag 925
Techniki dodatkowe: kszta³t prostok±ta (klipa)
Stempel: lustrzany
¦rednica: 32,00 x 22 mm
Waga: 14,14 g
Wielko¶æ emisji: 62.000 szt.
Cena emisyjna NBP: 66 z³
Data emisji monet: 22.11.2006 r.

Srebrna moneta, na której zaprezentowano postaæ je¼d¼ca piastowskiego - to pierwsza moneta z nowej numizmatycznej serii ukazuj±cej historiê jazdy polskiej.

Ta piêkna moneta to wyj±tkowy okaz w ka¿dej kolekcji !

Seria "Historia Jazdy Polskiej" ³±cznie obejmowaæ bêdzie piêæ ciekawych okazów numizmatycznych - monety:
  • Je¼dziec piastowski, Rycerz ciê¿kozbrojny XV wiek, Husarz XVII wiek, Szwole¿er gwardii cesarza Napoleona I, U³an II Rzeczypospolitej.
Zacznij tworzyæ t± wyj±tkow± kolekcjê srebrnych monet ju¿ dzi¶, zanim ich warto¶æ wzro¶nie!

 
Historia jazdy polskiej
- je¼dziec piastowski

Pocz±tki polskiej jazdy s± trudne do ustalenia. Niew±tpliwie ju¿ w czasie kszta³towania siê naszej pañstwowo¶ci istnia³y si³y zbrojne, w których znaczn± rolê odgrywali konni wojownicy. Posiadanie takich wojów by³o niezbêdnym warunkiem sprawowania w³adzy na rozleg³ych, zalesionych terytoriach.

S³awa konnych oddzia³ów w³adców Polski siêga³a daleko - ¿ydowski kupiec z arabskiej Hiszpanii, Ibrahim ibn Jakub, podró¿uj±cy po Europie w pocz±tkach II po³owy X wieku, pisa³ ju¿ z uznaniem i podziwem o si³ach zbrojnych króla Pó³nocy, jak nazywa³ panuj±cego w Polsce Mieszka I.

Wed³ug niego piastowski ksi±¿ê dysponowa³ dru¿yn± licz±c± 3000 pancernych wojów, których setka znaczy tyle, co dziesiêæ secin innych wojowników. Czê¶æ z nich stanowi³a przyboczn± gwardiê, a pozosta³e oddzia³y by³y rozlokowane w g³ównych grodach.


Nastêpca Mieszka, jego syn Boles³aw Chrobry, dysponowa³ jeszcze liczniejsz± dru¿yn± z³o¿on± z 4300 ludzi. Trzystu z nich podarowa³ cesarzowi Ottonowi III w czasie zjazdu gnie¼nieñskiego w roku 1000.

Dru¿yna ksi±¿êca by³a wojskiem zawodowym utrzymywanym przez w³adcê, który zaopatrywa³ j± w konie, broñ i wy¿ywienie oraz wyp³aca³ wynagrodzenie. Dziêki odkryciom archeologicznym, nielicznym relacjom pisanym i przedstawieniom ikonograficznym uda³o siê zrekonstruowaæ prawdopodobny wygl±d i uzbrojenie jazdy wczesnopiastowskiej.


Konny dru¿ynnik, nazywany pancernym, wyposa¿ony by³ w zbrojê wykonan± z ¿elaznych kó³ek, czyli kolczugê. Prawdopodobnie u¿ywano te¿ pancerzy ³uskowych z ¿elaznych p³ytek przytwierdzonych do kaftana ze skóry lub tkaniny. Pod pancerzem noszono solidn± odzie¿ w postaci kurtki we³nianej lub skórzanej, odpowiednio watowanej, zwanej „przeszywanic±”, której zadaniem by³o amortyzowanie przyjmowanych ciosów.

Sama zbroja mia³a kszta³t kaftana okrywaj±cego tu³ów i zazwyczaj by³a zaopatrzona w rêkawy siêgaj±ce do d³oni lub ³okci. Tylko najznamienitsi wojownicy mieli tak¿e nogawice wykonane z kolczej plecionki. Kaftan pancerny móg³ mieæ kaptur, który narzucano na g³owê.


Na kaptur nak³adano he³m. Czasami do he³mu doczepiano czepiec, który gdy by³ zapiêty - okrywa³ kark, szyjê i ramiona oraz czê¶æ twarzy wojownika. Pod he³mem noszono ró¿nego rodzaju czapki chroni±ce g³owê. W¶ród he³mów znanych w Polsce z X-XII wieku znajdujemy okazy zarówno wschodniego, jak i zachodniego typu, co dobrze obrazuje sytuacjê naszego kraju po³o¿onego na granicy dwu kultur. Najbardziej reprezentacyjne s± he³my zwi±zane ze wschodnim krêgiem kulturowym, których cztery egzemplarze odnaleziono w Wielkopolsce.

Bogate wykonanie tych he³mów pozostawa³o jednak w tyle za ich przydatno¶ci± w walce - sto¿kowe dzwony wykonywano z czterech blach ¿elaznych, znitowanych ze sob± i ujêtych na dole ozdobn± obrêcz±, przechodz±c± na czole w swego rodzaju charakterystyczny diadem.

Szczyt dzwonu wieñczy³a srebrzona tuleja do pióropusza lub kity. Dolna krawêd¼ he³mu by³a przystosowana do doczepienia czepca. ¯elazo dzwonu pokryte by³o dodatkowo z³ocon± blach± miedzian±. He³my te niew±tpliwie u¿ywane by³y przez wy¿szych dowódców lub nawet cz³onków rodziny ksi±¿êcej.

Drugim rodzajem he³mów rozpowszechnionych w tym czasie na terenie Polski by³y he³my sto¿kowe nazywane „normandzkimi”, które, wykuwane z jednej lub dwu sztuk ¿elaza, bardzo dobrze sprawdza³y siê podczas walki - by³y odporne nawet na ciê¿kie ciosy, a dziêki wyposa¿eniu w tzw. nosal chroni³y równie¿ nos i górn± cze¶æ twarzy. Tak¿e do ich krawêdzi doczepiano czepiec.


Innym wa¿nym elementem uzbrojenia pancernych by³y tarcze sporz±dzane z drewna i skóry. Tarcze te, niestety, nie zachowa³y siê. Prawdopodobnie u¿ywano zarówno okr±g³ych, jak i trójk±tnych tarcz, których zewnêtrzne powierzchnie ozdabiano malowid³ami; nabra³y one w przysz³o¶ci charakteru znaków herbowych.

W walce najwa¿niejszym rodzajem uzbrojenia jazdy by³y w³ócznia i miecz. Miecze z okresu X-XII wieku by³y stosunkowo krótkie, przeznaczone raczej do ciecia ni¿ do k³ucia. Ich wygl±d nie odbiega³ od rozpowszechnionego w Europie typu. Miecz szybko sta³ siê symbolem rycerza, a tak¿e dostojeñstwa oraz sprawiedliwo¶ci w³adców.

Noszono go w obszytej skór± pochwie, któr± zawieszano na pasie. Tak¿e i ten pas sta³ siê widocznym znakiem przynale¿no¶ci do stanu rycerskiego - od niego wziê³o siê okre¶lenie pasowania na rycerza. Nie mniej wa¿na ni¿ miecz by³a w owym czasie w³ócznia - broñ drzewcowa d³ugo¶ci oko³o 2 metrów, wyposa¿ona w lancetowaty grot. Mo¿na by³o u¿ywaæ jej na wiele sposobów, zadaj±c szybkie ciosy w dowolnie obranym kierunku.


W okresie panowania pierwszych Piastów je¼d¼cy u¿ywali w walce przede wszystkim (najpospolitszych wtedy) niewielkich koni, zbli¿onych wygl±dem do tarpanów. Konie te by³y bardzo wytrzyma³e, nie wymaga³y specjalnej paszy, ¶wietnie porusza³y siê w lesistym terenie, jakim w wiêkszo¶ci by³o ówczesne terytorium Polski. Dla potrzeb dru¿yny ksi±¿êcej, a w szczególno¶ci znamienitszych pancernych, hodowano konie nieco silniejsze i wiêksze, osi±gaj±ce wymiary wspó³czesnego konia rasy arabskiej.

Pierwsz± znan± nam z zapisków historycznych bitw±, stoczon± przy udziale pancernych, by³a zwyciêska bitwa Mieszka I z armi± margrabiego Hodona, która mia³a miejsce nad Odr± w okolicy Cedyni w 972 roku. W czasach panowania pierwszych Piastów jazda nieustannie towarzyszy³a w³adcy. Na dru¿ynnikach spoczywa³ obowi±zek zapewnienia ksi±¿êtom i królom bezpieczeñstwa w czasie ich podró¿y, polowañ, sprawowaniu funkcji pañstwowych - s±dów, spotkañ z mo¿now³adcami czy te¿ w³adcami s±siednich pañstw. Liczna i okazale prezentuj±ca siê dru¿yna dodawa³a presti¿u w³adcy - pozwala³a mu na prowadzenie aktywnej polityki zmierzaj±cej do wzmocnienia pañstwa.

Pierwsi Piastowie - Mieszko I i jego syn Boles³aw Chrobry - w³a¶nie dziêki posiadaniu licznych si³ zbrojnych, znacznie powiêkszyli terytorium swego w³adztwa i stoczyli wiele wojen zarówno obronnych, jak i maj±cych na celu opanowanie nowych terytoriów. W ci±gu nastêpnych dwu stuleci nast±pi³y zmiany w organizacji polskiej jazdy. Wraz z poszerzaniem siê terytorium pañstwa wzros³y potrzeby zwi±zane ze sprawnym jego zarz±dzaniem i obronno¶ci±.


Podczas panowania Boles³awa III Krzywoustego (1107-1138) dru¿yna ksi±¿êca przekszta³ci³a siê w rycerstwo, które w zamian za posiadane - odziedziczone czy te¿ nadane przez w³adcê - maj±tki ziemskie s³u¿y³o pañstwu. Rycerze sami zaopatrywali siê w uzbrojenie, konie i ¿ywno¶æ. Rycerzowi w boju towarzyszy³ poczet z³o¿ony ze zbrojnych s³ug. Uzbrojenie jazdy polskiej podlega³o dalszemu udoskonaleniu - kolczuga okrywa³a ju¿ ca³e cia³o rycerza - od stóp pokrytych kolczymi spodniami a¿ po g³owê skryt± w kapturze. Pod zbroj± zak³adano d³ug± szatê, siêgaj±c± kostek, tak ¿e jej dolna czê¶æ by³a widoczna poni¿ej kaftana kolczego siêgaj±cego do kolan. Powszechnie u¿ywano sto¿kowych he³mów, które mia³y dodatkow± czê¶æ os³aniaj±c± twarz, czyli nosal.

Dodatkowym elementem uzbrojenia ochronnego by³a wielka tarcza w kszta³cie wyd³u¿onego trójk±ta. W zwi±zku z ulepszeniem uzbrojenia konieczne sta³o siê tak¿e powiêkszenie mieczy, które sta³y siê masywniejsze oraz bardziej zdatne do zadawania pchniêæ, co zwiêksza³o ich skuteczno¶æ wobec opancerzonego przeciwnika. Tak¿e w³±cznie przekszta³ci³y siê w ciê¿kie kopie, które podczas ataku by³y trzymane przez rycerzy pod praw± pach±. Do kopii tu¿ pod grotem przytwierdzano proporce z osobistymi znakami rycerzy.

O sile ataku kopi± decydowa³ przede wszystkim rozpêd rumaka, a nie tylko zamach je¼d¼ca, jak by³o to dawniej. Do nowego sposobu pos³ugiwania siê kopi± dostosowano siod³o, które wyposa¿ono w wysokie ³êki - przedni chroni³ brzuch rycerza, a tylny zapewnia³ pewne i wygodne oparcie. Rozwój uzbrojenia spowodowa³ wzrost wymagañ stawianych koniom rycerskim, które sta³y siê wiêksze i ciê¿sze.

¼ród³o: NBP / Mennica Polska / Wikipedia


Pobierz opis w formacie PDF
Dostêpno¶æ: brak




 |  Strona g³ówna  |  Nowo¶ci  |  O firmie  |  Regulamin  |  Aktualny stan koszyka  |  Kontakt  | 
oprogramowanie Sklepy internetowe

Sklep numizmatyczny - Polskie i zagraniczne monety kolekcjonerskie, banknoty polimerowe
Monety z³ote, monety srebrne, monety Kanonizacja Jana Paw³a II, monety okolicznoœciowe 5 z³
Numizmatyka: Z³oto lokacyjne: Z³ote sztabki: Abonament numizmatyczny 2015
Skarby Stanis³awa Augusta, Kanonizacja Jan Pawe³ II
Sitemap