Numizmatyczna podró¿ przez najpiêkniejsze miasta w Polsce.

Uzupe³nij kolekcjê o pi±t± monetê uwieczniaj±c± zabytkowe Stare Miasto w Warszawie, które od roku 1980 jest wpisane na listê ¶wiatowego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

W ramach tej ciekawej serii do koñca 2010 roku zaplanowano emisjê nastêpuj±cych monet:

Nowa seria okoliczno¶ciowych monet obiegowych "Miasta w Polsce" sk³ada siê z cykli tematycznych. Pierwszym z nich s± miasta ze s³ynnymi klasztorami (m.in. Jêdrzejów, Czêstochowa, Trzebinia).

„Miasta w Polsce” to nieformalna kontynuacja serii "Historyczne miasta w Polsce", któr± NBP wyemitowa³ w latach 2005-2008. Na seriê sk³ada³y siê 32 dwuz³otowe monety obiegowe ze stopu Nordic Gold, które ukazywa³y siê w cyklu miesiêcznym. Ca³a seria cieszy³a siê ogromn± popularno¶ci± w¶ród kolekcjonerów, którzy ocenili j± jako bardzo udan±.

Monet± z wizerunkiem warszawskiej Starówki Narodowy Bank Polski upamiêtni 30. rocznicê wpisania tej czê¶ci stolicy na listê ¶wiatowego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Jest to pi±ta moneta z serii „Miasta w Polsce”, której emisjê NBP rozpocz±³ w 2009 r. Poprzednie monety z tej serii to: Czêstochowa, Jêdrzejów, Trzebnica i Trzemeszno. Ka¿da z monet ma nomina³ 2 z³ i wykonana jest ze stopu Nordic Gold.


Najnowsza moneta z tej serii upamiêtnia rocznicê wpisania warszawskiej Starówki na listê ¶wiatowego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Sta³o siê to we wrze¶niu 1980 r. podczas czwartej sesji Komitetu ¦wiatowego UNESCO w Pary¿u.

Postanowiono wówczas, by historyczne centrum Warszawy zosta³o wpisane na „Listê ¶wiatowego dziedzictwa kulturowego” w uznaniu dla wewnêtrznej si³y i determinacji narodu, który dokona³ wyj±tkowej na skalê ¶wiatow± odbudowy ca³ego miasta, celowo i ca³kowicie zniszczonego przez okupanta w czasie II wojny ¶wiatowej. By³ to dopiero trzydziesty wpis na li¶cie UNESCO.

„Warszawskie Stare Miasto wraz z Zamkiem Królewskim oraz katedr± ¶w. Jana to ¶wiadkowie historii.” - napisa³a Urszula Zieliñska-Meissner z Biura Sto³ecznego Konserwatora Zabytków w folderze po¶wiêconym najnowszej monecie okoliczno¶ciowej.

„W obecnej katedrze ¶w. Jana na prze³omie 1338 i 1339 r. odby³ siê proces z Krzy¿akami, a w ko¶ciele ¶w. Marcina do 1529 r. mia³y miejsce sejmy mazowieckie. (…) W Zamku sejm konwokacyjny zatwierdzi³ w 1573 r. Konfederacjê warszawsk± - pierwsz± na ¶wiecie ustawê gwarantuj±ca wolno¶æ i równo¶æ wszystkich wyznañ religijnych. W tym samym miejscu w 1791 r. zaprzysiê¿ona zosta³a Konstytucja 3 maja.” - informuje Urszula Zieliñska-Meissner.

Warszawska Starówka zosta³a ca³kowicie zniszczona w 1944 r. Decyzja o odbudowie miasta zapad³a w styczniu 1945 r. Odbudowa trwa³a do 1953 r. i sta³a siê ewenementem na skalê ¶wiatow±.

Wyj±tkiem w tym procesie by³ Zamek Królewski, który po zniszczeniu przez hitlerowców w 1939 r. i ostatecznym wysadzeniu w powietrze w 1944 r., przez wiele lat nie by³ odbudowywany ze wzglêdów politycznych. Do 1989 r. s³owo „Królewski” w nazwie zamku zosta³o nawet zast±pione okre¶leniem „Warszawski”. Zamek odtworzono dopiero w latach 1975-1984.

Charakterystyczna czê¶æ warszawskiej Starówki - Plac Zamkowy z fragmentem Zamku Królewskiego oraz Kolumn± Zygmunta III Wazy na tle kamienic Starego Miasta - zosta³a uwieczniona na rewersie najnowszej dwuz³otówki. U góry pó³kolem umieszczono napis „Warszawa”, a nieco poni¿ej „30 lat na li¶cie UNESCO”, u do³u za¶ napis „Stare Miasto”.

Rewers monety zaprojektowa³ Andrzej Nowakowski. Autork± awersu - przedstawiaj±cego wizerunek or³a ustalony dla god³a Rzeczypospolitej Polskiej i nomina³ monety - jest Ewa Tyc-Karpiñska.


Polska jest jednym z pierwszych pañstw-sygnatariuszy Konwencji dziedzictwa ¶wiatowego i jednym z czo³owych krajów na Li¶cie ¦wiatowego Dziedzictwa. Dotychczas zosta³o na ni± wpisanych 13 polskich dóbr.

S± to:

• historyczne centrum Krakowa (1978 r.), kopalnia soli w Wieliczce (1978 r.), nazistowski obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau (1979 r.), Puszcza Bia³owieska (1979 r.), Stare Miasto w Warszawie (1980 r.), Stare Miasto w Zamo¶ciu (1992 r.), ¶redniowieczny zespó³ miejski w Toruniu (1997 r.), Zamek Krzy¿acki w Malborku (1997 r.), Kalwaria Zebrzydowska (1999 r.), Ko¶cio³y Pokoju w Jaworze i ¦widnicy (2001 r.), drewniane ko¶cio³y po³udniowej Ma³opolski – w Binarowej, Bliznem, Dêbnie Podhalañskim, Haczowie, Lipnicy Dolnej i w Sêkowej (2003 r.), Park Mu¿akowski nad rzek± Nys± (2004 r.) oraz Hala Stulecia (Hala Ludowa) we Wroc³awiu (2006 r.).

Daje to Polsce 9. miejsce w Europie i 15. na ¶wiecie pod wzglêdem liczby wpisanych dóbr.